61 (161)

jest odwrotna. Grupy polarne znajdują się wewnątrz miceli, a ku jaj powierzchni zwrócone są hydrofobowe rodniki węglowodorowe, a    b

Ryc.1. Micele kuliste

a.    koloid mydła w wodzie

b.    koloid mydła w oliwie

W roztworze wodnym znajdujące się na powierzchni grupy polni h* ulegają hydratacji czyli tzw. uwodnieniu, otaczają się płaszcz < u wodnym. Przez dodanie do roztworu mydła substancji, któro i" wodują odciąganie H₂0 np. kryształków NaCI, woda zostaje lin** nięta z powierzchni koloidu, co powoduje jego wytrącenie. ZJhw sko to nosi nazwę wysolenia koloidu mydła. Zjawisko jest ot lwi t calne tzn. po odlaniu roztworu soli i dodaniu wody wytrącony kuli"¹ rozpuszcza się ponownie. Obecnie jako środków piorących u/yw się związków, których zjonizowana grupa karboksylowa jest I>l> -i wana przez związanie z innymi polarnymi grupami funkcyjny* i nie może reagować z jonami Ca⁺² i Mg⁺². Związki takio iiwo nazwę detergentów. Igepon A otrzymano w wyniku zablokowali grupy karboksylowej kwasu oleinowego etanosulfonianem sodowyił

o

II

CH₃(CH₂)₇ -CH=CH-(CH₂)₇ -C-0-(CH₂)₂ -S0₃ Na Igepon A

Igopon A łatwo ulega hydrolizie w środowisku alkalicznym i dlatego w igoponie T zablokowano grupy karboksylowe tauryną, a powstali) wiązanie amidowe jest trwalsze niż wiązanie estrowe.

O

II

CH₃ -(CH₂)₇-CH=CH-(CH₂)₇-C-NH-CH₂-CH₂ S0₃Na

Igepon T

llnlorgenty rozpuszczone w wodzie ulegają zagęszczeniu na po-lllrłrżchni, ustawiając się węglowodorowymi łańcuchami do góry . umniejszając tym samym napięcie powierzchniowe wody.

Do identyfikacji i rozdziału lipidów wykorzystuje się różne <*nl/n|e metod chromatograficznych. Jedną z najczęstszych jest Ulimmatografia cienkowarstwowa, funrtdy chromatografii cienkowarstwowej /TLC/

Chromatografia cienkowarstwowa jest odmianą chromato-■talll podziałowej. Fazę nieruchomą stanowi woda zatrzymana fiimikiej warstwie adsorbenta typu krzemionki lub tlenku glinu, Bfllnsionej na płytkę szklaną. Fazą ruchomą jest rozpuszczalnik Balujący przez tę warstwę na zasadzie sił kapilarnych. Substan-naniesione na płytkę, po której następnie przesuwa się roz-■1 ralnik rozdzielają się na zasadzie podziału między fazą nie-■

127