57 (149)

LEŻAJSK

kościół i klasztor oo. Bernardynów

w bajgla w leźapku

Monumentalny prospekt organowy oszałamia bogactwem zdobień. Figura w centralnej części, z wzniesioną ręką, to Herkules walczący z Hydrą - symbol cnoty zmagającej się z występkiem.

W stosunkowo niewielkim Leżajsku znajduje się ponad 120 zabytkowych budowli oraz kirkut z grobem cadyka Elimelecha (1717-1787), do którego pielgrzymują Żydzi z całego świata. Wyjątkową i w pełni zasłużoną sławą cieszy się zespół klasztorny oo. Bernardynów. Zakonnicy przybyli tu w roku 1608, a obecną bazylikę wznieśli w latach 1618-1628 w miejscu, gdzie stał niewielki drewniany kościółek ze słynącym łaskami wizerunkiem Matki Boskiej. Do wspaniałej barokowej świątyni, do której przeniesiono cudowny obraz, ściśle przylega klasztor zbudowany na planie czworoboku. Całość opasuje potężny mur z trzema bastejami, dzięki czemu założenie miało charakter obronny, podobnie jak inne fundacje bernardynów na kresach południowo-wschodnich, np. we Lwowie.

Matkę Boską Leżajską wielką czcią otaczali król Władysław IV i hetman Stefan Czarniecki Uważano ją za szczególną opiekunkę rycerzy kresowych, do niej modlili się Polacy uprowadzeni w jasyr. W 1752 roku papież Benedykt XIV zezwolił na koronację obrazu i osobiście poświęcił korony.

W bazylice znajdują się jedne z najstarszych i najcenniejszych na świecie organów. Pochodzą z końca XVII wieku, mają 75 głosów i 5894 piszczałki, z których największa, drewniana, liczy 12 metrów wysokości. Dodano do nich nawet takie elementy, jak poruszające się ptaszki, wydające dźwięk podobny do świergotu.

57