6

Pierwsza grupa wzajemnego oddziaływania dotyczy fotoindukcji (fotow/budzenia), fotorezonansu lub fotoaktywacji składających się na tzw. procesy biostymulacyjne. Fotochemioterapia to nowy efekt oddziaływania związany z terapią fotodynamiczną (PDT).

Druga kategoria to efekty termiczna Promieniowanie optyczne zostaje przekształcone w ciepło i powoduje koagulację, odparowanie lub karbonizację (zwęglenie) w zależności od temperatury.

Trzecia kategoria obejmuje oddziaływanie nictcrmicznc, takie jak fotoablacja (fotorozerwanie) i fotorozdtabnianie.

Zestawienie tych procesów i efektów przedstawiono w tabeli 3. Zaś na rys. 21 pokazano schemat następstwa czasowego w jakim zachodzą poszczególne zjawiska biofizyczne w tkance od chwili podania do tkanki promieniowania laserowego. Rysunek 22 pokazuje natomiast szczegółowiej efekty biofizyczne zachodzące w tkance po absorpcji promieniowania małej lub średniej mocy.

Jak już wcześniej podano, efekty przedstawione na rys. 22 uzyskuje się dla niskich gęstości mocy i energii oraz dla stosunkowo długich cza-

ofstarł]

10'^mstk.

10^a-

W'*-V^Stek.

sekundy-gadiintj dni

Rys. 21. Schemat następstwa czasowego poszczególnych zjawisk biofizyeznych zachodzących w tkance od chwili „podania" do niej promieniowania laserowego

Promieniowanie laserowe

i

Absorpcja

I

. Efekty pierwotne:

biochemiczne, bioelektryczne, bioenergetyczne

Efekty wtórne ■■

biostymulacyjne, przeciwbólowe; przeciwzapalne

Rys. 22. Upras7xzony schemat reakcji zachodzących w tkance pod wpływem promieniowania laserowego małej lub średniej mocy

sów naświetlania. Absorpcja takiej energii promieniowania laserowego w tkance wywołuje efekty: biochemiczne, bioelektryczne i bioenergetyczne.

Efekt biochemiczny wywołuje stymulację wydzielania histaminy i serotoniny. Może on także stymulować bądź hamować reakcje enzymatyczne kwasu ATP. Wydzielanie kwasu ATP może powodować przyspieszanie procesów mitozy.

Efekt bioelektryczny wywołuje normalizację potencjału membrany. Powszechnie wiadomo [43], że każda komórka ma więcej ładunków ujemnych niż ładunków dodatnich, a potencjał wynosi od -bO do -90 miliwoltów. W przypadkach patologicznych potencjał ten często spada z powodu przenikania przez membranę do wewnątrz komórki jonów dodatnich np. Na^ł. Aby odwrócić ten proces, komórka potrzebuje energii, którą może otrzymać na przykład z procesu hydrolizy kwasu ATP. Naświetlanie laserem stymuluje wydzielanie NYP.

Efekt bioenergetyczny jest czynnikiem stymulującym odżywianie i wzrost komórek oraz regulującym procesy międzykomórkowe.

Powyższe efekty pierwotne, które dokonują się w bezpośrednio naświetlanych tkankach, są powodem powstania innych efektów terapii laserowej, zwanych efektami wtórnymi. Mają one miejsce nie tylko w tkankach naświetlanych, ale również w tkankach sąsiednich. ^Htórw rezultaty terapii laserowej dzielą się na trzy grupy-. przeciwhćAow przeciwzapalne i biostymulacyjne.