6 (1159)

CaC204 rozpuszcz się w rozcieńczonym kwasie HCI i HNO3, nie rozpuszcza się w kwasie octowym. Aby zapobiec rozpuszczeniu się wytrąconego szczawianu wapnia w kwasach mineralnych, do reakcji z kwasem szczawiowym dodaje się octanu sodu:

Ca²⁺ + (COOH)₂ —► CaC₂0₄ + 2H⁺

3.    Wodorofosforan(V) sodu Na₂HP0₄

Jony HP04^2- z roztworów zawierających jony Ca²⁺ wytrącają białe osady w następujących warunkach:

a)    środowisko kwaśne - nie ma osadu

b)    środowisko obojętne: wodorofosforan (V) wapnia CaHP0₄

Ca²⁺ + HPO4²” —► CaHPQ₄

c)    środowisko alkaliczne ( np. w obecności NH₃' H₂0)

3Ca²⁺ + 2HP0₄^2_ + 2(NH₃ ’ H₂0) —► Ca₃ (PQ₄)₂ + 2NH₄⁺ + 2 H₂0

4.    Wodorotlenek sodu i potasu NaOH i KOH

Jony OH^- wobec trudnej rozpuszczalności wodorotlenku wapnia Ca(OH)₂ wywołują wytrącenie się tego związku:

Ca²⁺ + 20H " —*> Ca(OH)₂

Wodorotlenek wapnia Ca(OH)₂ rozpuszczając się w wodzie tworzy tzw. wodę wapienną, będącą mocną zasadą, słabszą jednak od Ba(OH)₂.

Reakcje jonu Hg²⁺

1. Amoniak NH₃ H₂0

Po dodaniu amoniaku do soli rtęci(ll) powstaje biały osad chlorku amidortęci (II) HgNH₂CI:

HgCI₂ + 2NH₃ —► HgNH^CI + NH₄⁺ + Cl"

I li|l III •< I rozpuszcza się w kwasach (np. w HCI). i li m lok potasowy, KI

' m/lworów zawierających jony Hg²⁺, jony I" wytrącają począt-knwii (,/orwony osad jodku rtęci (II) Hgl₂, który rozpuszcza się nudmliH/.e odczynnika tworząc bezbanA/ny jon kompleksowy tell njodoilęclanowy (II) Hgl₄^2-:

Hg²⁺ + 21" —► Hgl₂ (czerwony)

Hgl₂ + 21" —► Hgl₄²" (bezbarwny)

I* |l lf|U] tetrajodortęcian (II) potasu wchodzi w skład odczynnika Ni ■.Ina stosowanego do wykrywania jonu amonowego oraz służy • lu wyligcania zasad organicznych (Z), zwłaszcza do wykrywania alkaloidów dając osady: Z₂H₂[Hgl₄],

« Wodorotlenek sodu i potasu, NaOH i KOH

/ loztworów zawierających jony Hg²⁺ wodorotlenki alkaliów wyli.I<:nją żółty tlenek rtęci(ll) HgO:

Hg²⁺ + 20H" —* HgO + H₂0 11||() łatwo rozpuszcza się w kwasach.

Itoakcje jonu Cu²⁺

1 Amoniak NH₃ H₂0

Rozcieńczony roztwór amoniaku dodany w małej ilości do roz-Iworu zawierającego jony Cu²⁺, tworzy jasnoniebieski osad wodo-lotlenosoli, który rozpuszcza się w nadmiarze amoniaku tworząc siarczan (VI) tetraaminomiedzi (II) [Cu(NH₃)₄]S0₄, sól kompleksową o zabarwieniu ciemnoniebieskim:

2Cu²⁺+ 2S0₄²" + 2(NH₃ ■ H₂0)-> Cu₂(0H)₂S0₄ + 2NH₄⁺ + S0₄²"

17