DSCF6815

88

Ca²⁺ + C₂OJ- # CaC₂0₄

po odsączeniu osadu CaC₂0₄ rozpuszcza się go w kwasie siarkowym: CaC₂0₄ + 2H⁺ pi H₂C,0₄ + Ca²*

Wydzielony kwas szczawiowy w ilości równoważnej ilości wapnia w próbce odmiareczkowuje się mianowanym roztworem KMn0₄.

Warunkiem dokładnego oznaczenia jest prawidłowe strącenie i bardzo dokładne przemycie szczawianu wapniowego. CaCjO,, strącany na zimno z amoniakalnego roztworu soli wapniowej strąca się w postaci bardzo drobnokrystalicznego osadu trudnego do sączenia i łatwo adsorbującego szczawian amonowy.

W celu otrzymania osadu grubokrystalicznego strącanie należy przeprowadzić na gorąco, wprowadzając szczawian amonowy do silnie kwaśnego roztworu soli wapniowej. W tych warunkach CaCf)₄ nie strąca się, gdyż jest on rozpuszczalny w mocnych kwasach. Następnie przez stopniowe alkalizowanie roztworu za pomocą amoniaku wobec oranżu metylowego jako wskaźnika spowodować wytrącenie szczawianu wapnia. Odsączony osad należy przemyć w celu usunięcia jonów chlorkowych i szczawianowych, które reagując także z KMn0₄ powodowałyby zawyżanie wyniku.

Wykonanie oznaczenia

Roztwór zadania kontrolnego rozcieńczyć wodą destylowaną w kolbie miarowej do obj. 100 ml i dobrze wymieszać. Następnie 25 ml roztworu przenieść pipetą do zlewki o poj. 600 ml, rozcieńczyć wodą do 200 ml, dodać 5 ml stężonego kwasu solnego, 2-3 krople oranżu metylowego i 50 ml nasyconego roztworu szczawianu amonowego. Całość ogrzać do temp. ok. 353 K (80°Q i mieszając dodawać kroplami 10% wodny roztwór amoniaku, aż do zmiany barwy wskaźnika z czerwonej na żółtą. Roztwór z osadem pozostawić na łaźni wodnej przez ok. 1 godz. (łub dłużej), aż do opadnięcia osadu. Następnie osad CaC^O,, przesączyć przez tygiel szklany z dnem porowatym (G4). Osad przemyć początkowo 0,1% roztworem szczawianu amonowego, a następnie jak najmniejszymi ilościami zimnej wody destylowanej, aż do zaniku reakcji na jony Cl” (próba z zakwaszonym AgN0₃). Tygiel z osadem połączyć z czystą kolbą ssawkową, zalać osad gorącym 1 -molowym roztworem kwasu siarkowego i pozostawić na kilka minut bez włączenia pompy mieszając bagietką szklaną w celu ułatwienia rozpuszczenia się osadu, a następnie włączyć pompę. Przemywać tygiel małymi ilościami gorącego 1-molowego H₂S0₄, a następnie ciepłą wodą. Otrzymany przesącz przenieść do kolby stożkowej i miareczkować mianowanym roztworem manganianu

Uj aż do pojawienia się lekko różowego zabarwienia roztworu. Można też ^CaCA rozpuścić przez umieszczenie tygla z osadem w zlewce zawierającej ijjaJ gorącego 1-molowego H₂S0₄. Roztwór należy mieszać bagietką w celu igtgo rozpuszczenia się osadu. Otrzymany roztwór miareczkować mantem (VII) potasu

• Wykonać oznaczenia trzech próbek zadania kontrolnego. Zawartość w zadaniu kontrolnym obliczyć ze wzoru:

mc = v ■ c • 20,04 ■ w (g)

n

i-objętość roztworu KMn0₄ (l), c- stężenie 1/5 cząsteczki KMn0₄ (mol/1),

20,04 I masa molowa M,_p c (g/mol), v - współmierność kolby z pipetą.

3.1.5. Oznaczanie azotanów (111)

W środowisku obojętnym lub zasadowym manganian (VII) nie reaguje i azotanami (III). W roztworach kwaśnych utlenia je ilościowo do azotanów (V). Reakcja przebiega zgodnie z równaniem:

5NOi + 2Mn0₄ + 6H⁺    5NOj + 2Mn²⁺ + 3H₂0

Zakwaszenie roztworu zawierającego azotany (III) powoduje ich częściowy mzklad i wydzielenie się tlenków azotu (NO, NjO^). W celu uniknięcia strat powadzi się miareczkowanie odwrotne. Roztworem azotanu (III) miareczkuje a; gorący zakwaszony roztwór, zawierający znaną ilość KMn0₄ (met. Lungego).

Inny sposób polega na dodaniu do roztworu azotanów (III) nadmiaru liniowanego roztworu KMn0₄ i odmiareczkowaniu nieprzereagowanej jego £ości mianowanym roztworem kwasu szczawiowego lub jodometrycznie.

W naszym laboratorium do oznaczania azotanów (III) wykorzystuje się wpomnianą powyżej metodę Lungego.

Wykonanie oznaczenia

Roztwór zadania kontrolnego rozcieńczyć wodą destylowaną w kolbie miarowej do obj. 100 ml, dobrze wymieszać. Otrzymany roztwór wlać do czystej biurety o poj. 50 ml uprzednio przepłukanej kilkoma mililitrami tego iwlworu. Do kolby stożkowej o poj. 500 ml odmierzyć pipetą 25 ml Knowanego roztworu KMn0₄, dodać 200 ml wody destylowanej i 20 ml