6 (770)

12

WSTĘP

Materialy powroźnicze z włókien naturalnych

1.    Bawełna

2.    Konopie

3.    Juta luźno skręcona

4.    Juta pleciona

5.    Konopie manilskie (Manila)

6.    Sizal skręcony w lewo

7.    Sizal skręcony w prawo

8.    Włókno kokosowe

MATERIAŁY UŻYWANE W WYROBACH POWROŹNICZYCH

Włókna naturalne    *

Nie są one dzisiaj już popularne, większość jednak nadal

4

jest używana, szczególnie sizal i bawełna. W linach z włókien naturalnych wykorzystuje się łyko roślin takich jak bawełna, konopie, juta, kokosowiec, lub włókna liści roślin takich jak agawa karaibska (sizal) oraz banan manilski (manila, konopie manilskie).

7

Włókna sztuczne

Współcześnie najbardziej powszechnymi materiałami sztucznymi używanymi do produkcji lin są poliamidy, ⁸ poliester, polipropylen i polietylen.

Poliamidy (PA), bardziej znane jako nylon albo perlon,

składają się z bardzo cienkich białych włókien. Gdy jest suchy, nylon jest najbardziej wytrzymałym materiałem do produkcji lin, jednak wilgotny traci na wytrzymałości. Jest dość elastyczny i nie unosi się na powierzchni wody, jest więc idealny do produkcji cum, lin holowniczych, cum do podciągania oraz innych lin, które mogą podlegać gwałtownym naprężeniom.

Poliestry (PES, PET), w tym dacron, terylen i vectran, także składają się z cienkich białych włókien. Poliestry, wykorzystywane często w linach plecionych

i rdzeniowych, są niemal tak samo wytrzymałe jak nylon, a zamoczone nie tracą na wytrzymałości. Są giętkie i wytrzymałe, i o połowę mniej rozciągliwe od nylonu - lub jeszcze mniej, jeśli wy-

Materialy powroźnicze wykonane z żyt

1.    Nylonowa ośmiożylowa lina pleciona

2.    Bawełna

3.    Czesane polipropylenowe włókna staplowe

4.    Sznurek z polipropylenu

5.    Mono fil polipropylenowy

6.    Rozszczepiany polipropylen

7.    Poliester

8.    Nylon

9.    Poliester

WSTĘP

13

konane są z polimerów ciekłokrystalicznych (LCP) lub rozciągnięte fabrycznie przez producenta. Poliestru używa się często z polipropylenem do tworzenia lin z różnych włókien, i w oplotach lin, gdzie odporność na ścieranie ma na celu zabezpieczenie delikatniejszych materiałów rdzenia.

Polipropylen (PP) jest używany głównie do wykonywania replik włókien naturalnych i w tanich linach przeznaczonych do ogólnego stosowania. Składa się z jednego włókna, dzięki czemu liny mają gładką powierzchnię, podobną do wosku. Polipropylen może być także poddany fibrylacji i farbowaniu, by przypominał naturalne włókna, po czym wykonuje się z niego linę podobną cło konopnych lub smołowanych. Stosuje się także czesane włókna staplowe, w efekcie czego wykonana z nich lina jest szorstka i nie ślizga się w dłoniach. W najtańszych linach stosuje się także konstrukcję rozszczepianą. Wszystkie liny polipropylenowe nie toną i są w jaskrawych kolorach, co czyni z nich idealne linki bezpieczeństwa.

Liny z polietylenu (PE) wykonuje się najczęściej z białych lub kolorowych surowych włókien. Linki z polietylenu nie toną, są elastyczne i popularne w rybołówstwie morskim. Dzięki postępom w technologii powstała także rodzina mocnych i cienkich włókien znanych razem jako polietylen o zwiększonej masie cząsteczkowej (HMPE). Liny z tej grupy mogą być tak mocne jak liny stalowe podobnej grubości. Ich lekka waga, niska rozciągliwość i całkowita wodoodporność powodują, że nadają się idealnie do użytku na łódkach żaglowych i jachtach pełnomorskich.

¹

4    ■ -" SMBM

5

6    ffmmmemmmmmmmmmm

7    s LiHłWtfW

8    ;    ma mtfmi

Liny z oplotem z włókien sztucznych

1.    Pusty oplot polipropylenowy

2.    Pusty oplot nylonowy

3.    Pleciony rdzeń nylonowy w poliestrowym oplocie

4.    Pleciony rdzeń poliestrowy w poliestrowym oplocie

5.    Lekko skręcony rdzeń poliestrowy w poliestrowym oplocie

6.    Poliestrov/y multililament w poliestrowym oplocie

7.    Lekko skręcony rdzeń poliestrowy w poliestrowym oplocie

8.    Trzyzylowy rdzeń poliestrowy w poliestrowym oplocie

9.    Rdzeń z włókien Dyneema w poliestrowym oplocie

10.    Rdzeń z włókien Spectra/Dyneema, luźny oplot, gładka tkana osłona

11.    Rdzeń pleciony z włókien Dyneema w poliestrowym oplocie

12.    Rdzeń pleciony z włókien Dyneema, tkane pokrycie, poliestrowy oplot

13.    Monofilament polipropylenowy, akrylowe pokrycie, poliestrowy oplot

14.    Gumowe żyły w poliestrowym oplocie