802

47. OCHRONA PRZED PORAŻENIEM PRĄDEM 802

Dla uziomów kratowych o powierzchni większej niż 900 m² wskaźnik sezonowych zmian rezystywności gruntu należy przyjmować:

a)    dla uziomu ułożonego w gruncie jednorodnym - jak dla uziomu pionowego o długości większej niż 5 m;

b)    dla uziomu ułożonego w gruncie niejednorodnym:

—    dla dolnej warstwy, jak dla uziomu pionowego o długości większej niż 5 m,

—    dla górnej warstwy, w zależności od grubości tej warstwy, jak dla uziomu poziomego lub pionowego o długości do 5 m.

47.5.2. Uziomy naturalne

W zakładach przemysłowych najczęściej jako uziomy naturalne wykorzystuje się pancerze i powłoki metalowe kabli, metalowe rurociągi oraz układy uziomów połączone przewodem odgromowym.

Nie wolno wykorzystywać jako uziomów elementów metalowych znajdujących się w środowisku niebezpiecznym pod względem wybuchowym oraz szyn kolejowych.

Rezystancje uziemienia metalowych powłok i pancerzy kabli można w przybliżeniu ustalić na podstawie rys. 47.2, a metalowych rur wodociągowych na podstawie rys. 47.3.

Rys. 47.2. Rezystancja uziemienia metalowych powłok i pancerzy kabli ułożonych w gruncie o rezystywności lOOftm wg [47.1)

Impedancję uziemienia Z„, w fi, układu uziomów połączonych przewodem odgromowym, dla jednej linii można obliczyć wg wzoru

Z„ =    J RsdęZp    (47.3)

w którym: R_s - rezystancja uziemienia uziomu jednej konstrukcji wsporczej linii, fi; a_p — średnia rozpiętość przęsła, km; Z_p — jednostkowa impedancja własna pętli: przewód odgromowy — ziemia, fi/km.    ¹

Przybliżoną impedancję uziemienia układu uziomów połączonych przewodem odgromowym można również edezytać z rys. 47,4.

Przy obliczaniu rezystancji wypadkowej uziemienia uziomów naturalnych pomija się uziom o najmniejszej rezystancji.

47.5.3. Uziomy sztuczne

Rezystancję uziemienia R„, w fi, prostych uziomów poziomych można obliczyć wg wzoru

X.

Qa

2nL

ln—~—

td

(47.4)

w którym: q„ - obliczeniowa rezystywność gruntu, fi-m; L — suma długości wszystkich elementów (przewodów) uziomu, m; t — głębokość ułożenia uziomu, m;

Rys. 47.3. Rezystancja uziemienia metalowych rur wodociągowych ułożonych w gruncie o rezystvwności 100 Q*m wg K7.II

					y
				i / 1
	/ /\
		ĄFL-X7 7$
		AFL-6 itO	0$
¥

Q    S fj    28 IS fi 30

fi,—^

Rys. 47.4. Impotencja uziemienia układu uziomów połączonych pojedynczym przewodem odgromowym w zależności od rodzaju prżewodu odgromowego i od rezystancji R, uziemienia konstrukcji wsporczych linii, dla przęsła o średniej rozpiętości 300 m wg [47.1 ]

d — Średnica uziomu (dla taśmy potowa jej szerokości), ni; B — współczynnik podany w tabl. 47.8.

Rezystancję uziemienia uziomu pionowego wykonanego z prętów lub rur można obliczyć wg uproszczonego wzoru

K = 0,9 ^°-    (47.5)

w którym i — długość uziomu, m.

Układ wielu uziomów pionowych połączonych uziomem poziomym traktuje się jak równoległe połączenie poszczególnych uziomów. Ze względu na wzajemne oddziaływanie uziomów na siebie, rezystancję uziemienia takiego ukiidu uziomów oblicza się dzieląc rezystancję wypadkową przez mniejszy od jedności współczynnik wykorzystania uziomu [47.11],

W układach uziomowych stacji WN najczęściej stosuje się uziomy kratowe (układy uziomów poziomych tworzących kratę) (rys. 47.5).

Rezystancję uziemienia R_u, w Q, uziomu kratowego zajmującego teren o kształcie kwadratu lub zbliżonym do kwadratu oblicza się stosując wzór Laurenta

R, =    (47.6)

4r_x L

w którym: r_x — promień koła o powierzchni równej powierzchni terenu zajętego przez uziom kratowy, m; pozostałe oznaczenia jak na wzorze (47.4).

Dla uziomu kratowego zajmującego teren o kształcie prostokąta (o dużym stosunku boków) lepiej stosować wzór

(47.7)

.. _Qo tt__i _Qo

"^-4(ó+cj L

w którym: b,c — długości boków uziomu kratowego, m.

si*