33
2. Wielkość ruchu służąca do obliczenia prognozy. Do obliczenia prognozy należy przyjmować ruch miarodajny lub wyjściowy, który określa się w jednostkach rzeczywistych na dobę. Wartość liczbową ruchu miarodajnego lub wyjściowego ogółem ustala się graficznie na podstawie interpolacji ruchu istniejącego z okresu co najmniej pięcioletniego — jak to pokazano na rys. 3.1.
Otrzymany z interpolacji ruch miarodajny lub wyjściowy należy rozdzielić na poszczególne rodzaje pojazdów. Procentową strukturę ruchu przyjmujemy z ostatniego roku pomiarów ruchu na badanym odcinku drogi, a najlepiej z ostatnich pomiarów generalnych.
Ruch miarodajny lub wyjściowy pojazdów samochodowych ogółem należy podzielić dla następujących rodzajów pojazdów:
— motocykle,
— samochody osobowe,
— furgonetki,
— samochody ciężarowe o nacisku na oś do 80 kN,
— samochody ciężarowe o nacisku na oś ponad 80 kN,
— ciągniki rolnicze,
— autobusy.
3. Charakterystyka gospodarcza rozpatrywanego obszaru. W metodzie wskaźników teren, po którym przebiega droga samochodowa, podzielono na: obszary rolnicze, obszary umiarkowanego uprzemysłowienia oraz obszary intensywnego uprzemysłowienia. Zakwalifikowanie projektowanej lub modernizowanej trasy drogowej jako obsługującej poszczególne obszary, a tym samym podporządkowanie jej odpowiednich wskaźników wzrostu ruchu (tabl. 3.9), oparte jest na następujących kryteriach:
— droga w obszarze rolniczym jest to odcinek drogi, który nie łączy bezpośrednio ośrodków przemysłowych lub miejskich,
— droga w obszarze intensywnego uprzemysłowienia jest to odcinek drogi, który łączy bezpośrednio przemysłowe lub miejskie, jak również odcinki wylotowe z aglomeracji miejskich,
— droga w obszarze umiarkowanego uprzemysłowienia jest to taki odcinek drogi, który nie może być zaliczany ani do drogi przebiegającej po obszarze rolniczym, ani drogi przebiegającej po obszarze intensywnego uprzemysłowienia.
Klasyfikacji projektowanej trasy (odcinka trasy) drogowej jako obsługującej dany obszar należy dokonać, niezależnie od podanych kryteriów, indywidualnie i w porozumieniu z odpowiednią dyrekcją dróg publicznych, a najlepiej zlecić opracowanie prognozy ruchu specjaliście z inżynierii (techniki) ruchu drogowego.
3,5.4, Obliczenie prognozy ruchu
Na wstępie należy wyraźnie podkreślić, że prognozę ruchu podaje się jako iloczyn ruchu miarodajnego lub wyjściowego i odpowiednich wskaźników wzrostu ruchu podanych w tabl. 3,9.
Wartości wskaźników wzrostu ruchu zostały podane dla poszczególnych grup pojazdów samochodowych i zależą one od charakterystyki gospodarczej rozpatrywanego terenu oraz od wartości liczbowej ruchu miarodajnego lub wyjściowego, a podanego dla pojazdów rzeczywistych ogółem. Przy tych ustaleniach wybór odpowiednich wskaźników wzrostu ruchu jest jednoznaczny)
Sposób obliczenia prognozy ruchu metodą wskaźników zostanie przedstawiony dość szczegółowo na przykładzie liczbowym.
Przykład. Obliczyć prognozę ruchu dla odcinka drogi przebiegającej przez obszary rolnicze w celu obliczenia konstrukcji na-
wierzchni drogowej. Oddano drogę do ruchu w 1976 r. Dla rozpatrywanego odcinka drogi wykonane były całoroczne pomiary ruchu w latach 1971 t 1975. Dobowe obciążenie ruchem w latach 1971 t 1975 przedstawia się następująco:
1971 r. — 420 pojazdów rzeczywistych na dobę,
1972 r. — 380 pojazdów rzeczywistych na dobę,
1973 r. — 600 pojazdów rzeczywistych na dobę,
1974 r. - 560 pojazdów rzeczywistych na dobę,
1975 r. — 620 pojazdów rzeczywistych na dobę.
Rozwiązanie
motocykle 15% samochody osobowe 25% furgonetki 15% samochody osobowe o nacisku na oś do 80 kN 25% samochody ciężarowe o nacisku na oś ponad 80 kN 9% ciągniki rolnicze 5% autobusy 6%
1. Obliczenie ruchu miarodajnego. Ruch miarodajny pojazdów samochodowych ogółem ustalony został graficznie z interpolacji ruchu istniejącego w latach 1971 r 1975 i przedstawiony na rys. 3.6. Ruch ten w 1975 r. wynosi 500 pojazdów rzeczywistych na dobę, zaś w chwili oddania nawierzchni do ruchu, tj. w 1976 r. wynosi 530 pojazdów rzeczywistych na dobę. Procentowa struktura ruchu, obliczona na podstawie pomiarów ruchu z 1975 r., przedstawia się następująco:
Razem: = 100%
Do dalszych obliczeń za ruch miarodajny przyjęto ruch wyjściowy w 1976 r. , który w poszczególnych pojazdach wynosi:
motocykle |
- |
530 • |
0,15 |
80 | ||
samochody osobowe |
- |
530 |
0,25 |
132 | ||
furgonetki |
- |
530 |
■ 0,15 |
= |
80 | |
samochody ciężarowe |
O |
nacisku na |
OŚ | |||
do 80 kN |
- |
530 |
0,25 |
* |
132 | |
samochody ciężarowe |
o |
nacisku na |
oś | |||
ponad 80 kN |
- |
530 |
■ 0,09 |
47 | ||
ciągniki rolnicze |
- |
530 |
• 0,05 |
— |
27 | |
autobusy |
- |
530 |
• 0,06 |
32 |
Razem: 530
2. Obliczenie przewidywanego ruchu w okresach pięcioletnich. Rozpatrywany odcinek drogi przebiega w obszarze zagospodarowania rolniczego, a ruch miarodajny wynosi 530 pojazdów rzeczywistych na dobę. Wskaźnik wzrostu odczytano w tabl. 3.9 dla obszarów rolniczych i ruchu miarodajnego do 1000 pojazdów rzeczywistych na dobę. Prognozę ruchu dla okresów pięcioletnich dla poszczególnych grup pojazdów zestawiono w tabl. 3.10.
3. Obliczenie obciążenia jezdni w pojazdach porównawczych
o N =80 kN/oś w obu kierunkach ruchu:
por.
a) w okresie 5-letnim. Z nomogramu na rys, 3.4 odczytujemy, że
liczba samochodów porównawczych N wynosi:
por«
- motocykli, samochodów osobowych, mikrobusów, furgonetek, i ciągników rolniczych; przy Nrz= 80 + 240 + 112 + 27 = 459 wartość
por.
— samochodów ciężarowych o ładowności 3t, samochodów ciężarowych o ładowności ) 3t z przyczepą, autobusów i trolejbusów o nacisku do 80 kN na oś; przy Nrz = 185 + 21 = 206 wartość ^pQri=
6