wymagania4 bmp

stąd:

[mol • m'

(5.39)

(5.40)

Znajomość wielkości Too pozwala obliczyć powierzchnię S przypadającą na część hydrofitową cząsteczki substancji powierzchniowo czynnej:

(5.41)

— liczba Avogardo = 6,023 • 10²³ cząsteczek mol ’.

Stale a i b w równaniu Szyszkowskiego wyznaczamy metodą najmniejszych kwadratów:

Równanie 5.38 po zamianie logarytmów naturalnych na dziesiętne przyjmuje postać:

o₀ - o = Ao = a- 2,3031og(l + bc)

Pomijając jedność (przy wyższych stężeniach bc > 1) otrzymamy:

o₀ - o = Ao = a • 2,303logb + a-2,303log c.    (5.42)

Otrzymane równanie jest równaniem prostej typu:

y = A + Bx

przy czym A = a ■ 2,3031ogb B = a-2,303 X = log c y = Ao

Na podstawie danych doświadczalnych oblicza się współczynnik kątowy równania (wielkość B) oraz wolny człon A

_ n£xy -Ęx-£y _ £y-B£x n£x2-(£x)2    n

gdzie: n — ilość roztworów substancji powierzchniowo czynnej. W tym celu należy sporządzić tabelę:

Nr roztworu	X	y	xy	x^J
1
2
3
n =	Sx =	Ey =	Sxy =	£x^2 =

Po wyznaczeniu wartości A i B oblicza się, z powyżej podanych zależności, stale a i b równania Szyszkowskiego.

Wykonanie świeżenia — metoda podciśnieniowa (Rebindera).

a)    Włączyć termostat. Termometr kontaktowy nastawić na temperaturę 298 K (25°C).

b)    Wykonać pomiar dla wody destylowanej jako cieczy wzorcowej (patrz p. 5.1.6). Przed pomiarem zarówno ciecz wzorcową, jak i roztwory badane należy termostatować przez około 5 min.

c)    W kolbkach miarowych 25 cm³ przygotować 5—7 roztworów przez odpowiednie rozcieńczenie wybranego roztworu podstawowego:

alkohol n-butylowy C = 0,405 mol dm^-3

alkohol n-propylowy C = 1,00 mol dm^-3

kwas octowy    C = 1,08 mol dm^-3

Najbardziej rozcieńczony roztwór powinien zawierać nie więcej niż 0,5 cm³ roztworu podstawowego, natomiast najmniej rozcieńczony — nie więcej niż 20—22 cm³ roztworu podstawowego.

d)    Wykonać pomiary dla przygotowanych roztworów oraz roztworu podstawowego. Pomiary wykonywać zgodnie ze wzrastającym stężeniem.

e)    W opracowaniu należy:

—    obliczyć napięcie powierzchniowe badanych roztworów (równanie 5.35),

—    wyznaczyć stale a i b równania Szyszkowskiego,

—    obliczyć wartość graniczną r_M (równianie (39)),

—    obliczyć T dla kolejnych roztworów,

—    wykonać wykres ox = f(c),

—    wykonać wykres T = f(c),

135