wymagania3 bmp

Nr roztworu	Stężenie DPC1 [mol/dm^3]	X [S]	X0 [S m-1]	Stężenie DDPC1 [mol/dm^3]	X [S]	Xo [S m-1]
i	G,5-10-^2			0,5-10^-2
2	6,8-lO"^2			0,8-10^-2
3	7.0-10-^2			1,0-10~^2
4	7,2-10-^2			e* 1 o
.5	7.4-10-^2			1.4-10-^2
6	7,6-10^-2			1,6-10^-2
7	M 1 O oó			1.8-10"^2
8	8,0-10^-2			2,0-10~^2
9	8,2-10~^2			2,2'10~^2
10	8,5-10"^2			2,5-10-^2
11	0,1 m KC1		1,2862

Nr i

V

Nr roztworu	Stężenie SDNa [mol/dm^3]	X [S]	X0 [S m-1]	Stężenie SDDNa [mol/dm^3]	X [S]	Xo [S m-1]
i	2,4-10"^2			N 1 O 1—1 cś o
2	2,6-10^-2			0,4-10"^2
3	2,8-10"^2			0,6-10-^2
4	3,0 HT^2			0,7-10"^2
5	3,2 10~^2			0,810^-2
6	3,4 • 10~^2			0,9-10"^2
7	3,610^-2			i,o-io-^2
8	3,8-10"^2			1,2 • 10~^2
9	4,0-10"^2			N 1 O
10	4,2-10"^2			o 1 to
11	0,lm KC1		1,2862

6.6.3. Ćwiczenie: Charakterystyka koloidów asocjacyjnych

1.    Wykonanie ćwiczenia:

a)    Przygotować dwa wyjściowe wodne roztwory siarczanu dodecyloso-dowego (SDDNa) poprzez rozpuszczenie 2,5 g SDDNa w 10 cm³ wody. Podczas przygotowywania roztworów unikać ich gwałtownego wytrząsania, aby zapobiec tworzeniu się piany. Proces rozpuszczania można przyspieszyć poprzez ogrzewanie roztworów na łaźni wodnej.

b)    Do jednego z roztworów dodawać kolejno porcjami — podanymi w poniższej tablicy — pentanol, a do drugiego — oktan. Po dodaniu każdej porcji odczynnika i dokładnym wymieszaniu roztworów dokonać następujących obserwacji i pomiarów:

—    zaobserwować, czy roztwór jest przezroczysty czy mętny,

—    przenieść kropię roztworu na szkiełko mikroskopowe i dokonać obserwacji obrazu w świetle spolaryzowanym mikroskopu,

—    zmierzyć konduktancję roztworu x,

—    sprawdzić rozpuszczalność pentanolu i oktanu w wodzie.

2.    Opracowanie wyników

a)    Wyniki pomiarów i obserwacji zestawić w tabeli (s. 175)

b)    Na podstawie uzyskanych wyników wyciągnąć wnioski dotyczące tworzenia się trzech różnych struktur asocjacyjnych: normalnej miceli, odwróconej miceli, struktur o charakterze ciekłych kryształów oraz mi-kroemulsji i emulsji, które przedstawiono schematycznie na rys. 13. Przy wyciąganiu wniosków należy pamiętać, że:

—    Stężenie wyjściowego roztworu SDDNa, równe 2,5 g SDDNa/10 cm³ H2O przekracza krytyczne stężenie micelarne dla SDDNa (CMC = 0,0081. mol/dm³).

—    Cząsteczki dodawanego węglowodoru — oktanu — ze względu na swój hydrofobowy charakter, po dodaniu do roztworu koloidalnego siarczanu dodecylosodowego mogą rozpuszczać się w nim jedynie w wyniku gromadzenia się we wnętrzu miceli SDDNa.

Cząsteczki alkoholu — pentanolu — zawierają w swojej strukturze oprócz węglowodorowego rodnika również grupy OH zdolne do tworzenia wiązań wodorowych z polarnymi grupami SO|" i cząsteczkami wody. Z tego też względu cząsteczki pentanolu mogą być solubilizowane zarówno we wnętrzu miceli, jak również mogą gromadzić się na polarnej powierzchni miceli.

—    W przypadku każdego roztworu koloidalnego istnieje ostra granica wchłaniania substancji solubilizowanej. Różnice we właściwościach pentanolu i oktanu sprawiają, że micele SDDNa zdolne są do pochłaniania mniejszej ilości cząsteczek węglowodoru niż alkoholu. Nadmiar substancji,

173