_ł Nr doświad czenia |
m |
Co mol/m3] |
c mol/m3] |
logc |
X m |
i x log — m |
1 . 2 3 4 5 |
3 I*
Rozdział 6
Układy, którymi zajmuje się chemia koloidów, od dawna zwracały uwagę licznych badaczy. Graham (1861) wykazał, że substancje tworząc roztwory podobne do klejów bardzo wolno dyfundują i nie przechodzą przez błony zwierzęce. Było to powodem, że nazwał podobnego rodzaju roztwory koloidalnymi w odróżnieniu od roztworów substancji dobrze dyfundujących, przenikających przez błony pólprzepuszczalne i również dobrze krystalizujących— krystaloidów. Z biegiem czasu, w miarę nagromadzania się materiału doświadczalnego, granica między krystałoidami i koloidami stopniowo zacierała się. I tak stwierdzono, że szybkość dyfuzji różnych substancji jest bardzo różna. Między przenikającymi bez przeszkód przez błony pólprzepuszczalne krystałoidami i niezdolnymi praktycznie do dyfundowania przez te błony koloidami istnieje cały szereg substancji, wykazujących pośrednie szybkości przenikania. Badania Kraffta wykazały, że rozpuszczone w wodzie alkaliczne sole wyższych kwasów tłuszczowych, np. stearynian sodowy, nie wykazują zdolności dyfundowania i wobec tego są koloidami, natomiast rozpuszczone w alkoholu przenikają łatwo przez błonę, muszą więc być uznane za krystalcady. Podobnie stwierdzono, że typowy krystaloid, jakim jest chlorek sodowy, w roztworze benzenowym wykazuje wszelkie własności koloidów.
Z chwilą, kiedy udowodniono, że zasadniczo każdą substancję krystaliczną można otrzymać w postaci koloidalnej, że w licznych przypadkach substancje typowo koloidalne mają budowę mikrokrystaliczną oraz, że ta sama substancja zależnie od ośrodka może wykazywać własności albo koloidu, albo krystaloidu, podział substancji na krystaliczne i koloidalne zatracił sens fizyczny. Stosunek liczby atomów znajdujących się na powierzchni makroskopowych cząstek substancji stałej lub ciekłej do liczby atomów występujących w całej objętości tej substancji będzie szybko wzrastał, gdy substancja albo ulega rozdrobnieniu, albo zostaje rozciągnięta w bardzo cienką warstwę lub nitkę.
W tych postaciach własności materii zmieniają się tak bardzo, że prze-
147