468 czenie HPV-DNA w genom komórkowy. Czynnikami tymi mogą być przewlekłe zapalenia, HSV II, palenie papierosów itp.
Najczęstszą postacią są condylomata acumi-nata. Występują one początkowo w postaci pojedynczych, brodawkowatych tworów; następnie liczba ich wzrasta, rozprzestrzeniają się coraz bardziej, zajmując rozległe powierzchnie (zob. ryc. 24.1). Te kończyste, grudkowate, hiperkeratotyczne wykwity mogą występować w różnej postaci klinicznej i zajmować różne powierzchnie (ryc. 23.7). Condylomata acuminata są wywoływane przez HPV-6 i 11.
Inną postacią są kłykciny płaskie. Są to płaskie grudki o ziarnistej powierzchni, koloru czerwonego lub białawego. W badaniu kolposkopowym przedstawiają się w postaci drobnych punkcików lub mozaiki (ryc. 23.8) (zob. również s. 524). Grudki te mogą być również przebarwione. Wywołane są zwykle przez HPV-16 lub 18; zmiany tego typu na sromie i prąciu nazywa się także bowenoid papulosis. Na sromie widuje się również liczne przebarwione grudki, wykazujące duże podobieństwo do brodawek łojotokowych. Jedynie w badaniu mikroskopowym można je odróżnić od carcino-ma iń‘situ lub od bowenoid papulosis. Różnicowanie różnych postaci kłykcin może być trudne. Ze względu na cechy kliniczne, a szczególnie na zajmowanie rozległych powierzchni condylomata acuminata są łatwe do rozpoznania.
Condylomata acuminata należy starannie usunąć. Elektrokoagulacja, wyłyżeczkowa-nie ostrą łyżeczką czy usunięcie nożem elektrycznym może pozostawić brzydkie blizny. Kosmetycznie lepsze efekty uzyskuje się dzięki koagulacji za pomocą lasera, co jest możliwe przy zastosowaniu znieczulenia miejscowego w warunkach ambulatoryjnych. Interesujące jest to, że po usunięciu powierzchownych kłykcin często nie wyrastają już nowe, chociaż chodzi o zakażenie wirusowe, a wirus mimo zastosowania tych środków nie zostaje całkowicie
23. Choroby przenoszone drogą płciową
usunięty. Zamiast zabiegu chirurgicznego można zastosować leczenie miejscowe, mj Solcoderm. Preparat ten jest mieszaniną kwasów organicznych i jonów metali w kwasie azotowym. Nasącza się nim kłykciny. Leczenie to nie ma działania ogólnego, dlatego można je stosować również podczas ciąży.
AIDS (ang. acąuired immune deficiency syndrome) wywołują retrowirusy zwane dzisiaj HIV (ang. human immunodeficiency virus). Wirusy te są nosicielami RNA, który za pomocą odwrotnej transkryptazy jest przetwarzany w DNA. DNA następnie jest wbudowywany w genom zakażonych komórek. Wirus HIV atakuje szczególnie komórki T4 (komórki pomocnicze) ludzkiego układu immunologicznego i je niszczy. Przez to niszczona jest sukcesywnie odporność komórkowa chorego, wskutek czego tzw. czynniki oportunistyczne prowadzą do rozwoju ciężkich zakażeń, zagrażających życiu i kończących się śmiercią. Wyprodukowanie szczepionki jest utrudnione przez to, że wirus nieprzerwanie zmienia właściwości swoich antygenów powierzchniowych. Sam wirus jest bardzo labilny, a do zakażenia dochodzi tylko w następstwie bezpośrednich kontaktów fizycznych. Największe stężenie wirusa znajduje się we krwi i w spermie chorych. Stężenie to wzrasta w miarę rozwoju zakażenia. Niedawno odkryto drugi wirus wywołujący AIDS; nazwano go wirusem HIV II.
Do zakażenia dochodzi podczas kontaktu płciowego oraz przez krew; zachorowaniu sprzyjają promiskuityzm oraz stosunki analne. Dotychczas najwięcej zakażeń notowano u homeseksualistów. Drugą co do liczebności grupą chorych są narkomani używający brudnych igieł i strzykawek. Trzecią grupę ryzyka stanowią dzieci zakażone drogą łożyskową przez matki HIV-do-datnie. Liczba chorych krwiodawców lub osób zainfekowanych przez transfuzję krwi lub niekontrolowane preparaty krwiopo-