8 (729)

Budowle piętrzące możemy podzielić zależnie od :

-    przeznaczenia

materiałów, z których zostały wykonane konstrukcji

sposobu przepuszczenia wód urządzeń do przepuszczenia wód

Kompozycja stopni wodnych

Kompozycja stopni wodnych związana jest z wymaganiami funkcjonalnymi odnoszącymi się do usytuowania poszczególnych budowli cząstkowych składających się na całość obiektu. Rozwiązanie konstrukcyjne stopnia w dużej mierze narzucają warunki terenowe . Czynnikiem decydującym jest budowa topograficzna doliny i budowa geologiczna podłoża. O lokalizacji osi stopnia decydują rozważania techniczno - ekonomiczne 11. długość budowli możliwie krótka - mała ilość robót, niskie koszty.

Ogólne zasady kompozycji stopnia zależą także od wysokości piętrzenia i wielkości cieku.

W skład stopnia wodnego o niskim piętrzeniu na rzece nizinnej mogą wchodzić następujące obiekty:

-    zapora ziemna urządzenia upustowe — jaz

-    elektrownia wodna

-    śluza z awanportami przepławka

ujęcie wody

-    port

Jako regułę należy przyjąć następujące rozwiązanie :

elektrownia usytuowana jest przy wklęsłym brzegu rzeki (lepszy dopływ wody , brak zamulania, mniejsze straty energii, łatwy transport drogowy) do elektrowni przylega przepławka (wymaga prądu wabiącego) dalej rozmieszczone są urządzenia upustowe (jaz)

śluza i awanporty umieszczone są przy przeciwległym brzegu rzeki lub odsunięte od rzeki na brzegu pradoliny (odsunięcie szlaku żeglugowego od dużych prędkości wody i ułatwienie manewrowania taborem pływającym)

port jest odsunięty od osi budowli i może być poniżej lub powyżej budowli (lepiej powyżej ze względu na utrzymanie wymaganych głębokości) ujęcie wody powinno być po przeciwnej stronie niż port (z uwagi na możliwe zanieczyszczenie wody)

Zapory ziemne i narzutowe

Zapory ziemne i narzutowe, zwane zaporami z materiałów miejscowych , budowane są ze znajdujących się w pobliżu materiałów ziemnych (gruntowe) lub kamiennych (narzutowe) a przy małej wrażliwości tych budowli na przemieszczenia mogą być realizowane na słabym podłożu.

Typy zapór z materiałów miejscowych

Ze względu na materiał użyty do budowy :

ziemne (z wszelkiego rodzaju gruntów od żwirowych do iłowych)

- narzutowe (z narzutu kamiennego )