94� (2)

94

•> prawdopodobne

•> Johann Gottlieb Buble (1763—1821), filolog niemiecki, sporządzi! krytyczną, komentowaną edycję grecko-łacińską: „Aristotelis opera omnia...”, vol. I—V, Biponti 1791—1804; tu chodzi o vol. III z 1791 r., s. 5 i 505.

w obronie ojczyzny i domu ^łl> Nauka wszakże rozwija silę wrodzoną (Horacy, Carmina IV, 4, 33).

mniemanie, pogląd ^ł,t o wybiegach solistycznych ^lł> sztuka wypróbowywania ^u> Prawda leży głęboko (w głębokiej studni). ^ł'l Jeżeli rzecz zrozumieliśmy, możemy ją łatwo wyrazić słowami (por. Cicero, De fin. III, 16). ^l7> rodzaj (genus), gatunek (spccies) ^ł*> loci, tonot (liczba mnoga od loeus, to^o?), dosłownie: „miejsca”, powszechnie uznane twierdzenia, prawdy ogólne, służące za punkt wyjścia w rozumowaniu (mówiono także: „loci communcs”, „miejsca wspólne”, czyli w pierwotnym znaczeniu: „komunały”)

^w> zdolność pożądania (termin Platoński na określenie życia popędowego)

*•) namiętność (w filozofii Platona: uczucie i wola podporządkowane rozumowi, przeciwieństwo poprzedniego) ^tł> o przeznaczeniu **> przeznaczenia

³³1 Przyczyny wszystkich rzeczy, które są sppzecznc, muszą również być sprzeczne; albowiem rozum nie pozwala, aby z jednej i tej samej przyczyny wynikały rzeczy sprzeczne. (Scotus Eriugena, Dc praedestinalione III, 2).

*^ł> doświadczenie uczy

»> Por. „Uczta” Platona (XXI, 200 E, 201 C, w przekładzie \Vł. Witwickicgo): „kto tylko pragnie, len zawsze pragnie tego, co jeszcze nic istnieje, czego jeszcze-nic ma, czego nie posirdr, pragnie być takim, jakim jeszcze nic jest, pragnie tego, czego mu brak”; „Więc jeżeli Erosowi piękna brak, a co dobre, to i piękne, to może jemu brak i dobra?”

^:ii) Prawo ekonomii w przyrodzie.

^27J Natura nic nic czyni na próżno (z Arystotelesa).

²⁸⁾ (swoista) właściwość

^s,) przypadłość, cecha przypadkowa

³⁰)    z głowy

³¹)    czynność

³²> Roztrząsania o przepieraniu się, z dziedziny teorii wywodów erystycznych.

³³> fortele w walce

³⁴⁾ sposób odwołujący się do rzeczy; (argumentom ad rem: dowód odwołujący się do rzeczy)

^3i> sposób odwołujący się do człowieka; (argumentum ad hominem: dowócl odwołujący się do człowieka, z którym jest spór)

na mocy tego, na co przystaje przeciwnik

³⁷> neguję przesłankę większą lub mniejszą

³*> neguję konsekwencję

^S5> dowód apagogiczny: dowód wynikający z niemożliwości twierdzenia przeciwnego przykład przeciwieństwa

⁴¹> Socratcs in Hippia maj. [ore] et alias — Sokrates w „Ilippiaszu Większym” i gdzie indziej; chodzi m. in. o rozdz. XVIII (por. komentarz W. Witwickiego w wydaniu: „Platona Hippiasz Mniejszy. Ilippiasz Większy, łon”, Warszawa 1959, s. 128—129).

⁴-> Metoda polegająca na wyciągnięciu z twierdzenia wniosku absurdalnego, wskutek czego samo twierdzenie staje się absurdalne.

⁴³) obiektywnie

⁴⁴> Z kimś, kto neguje zasady, nie należy dyskutować.