9 grunty zaprawy 1

GRUNTY-ZAPRAWY ♦63

GRUNTY-ZAPRAWY

Tradycyjnie przygotowuje sic podobrazia malarskie przez przyklejenie (patrz obok) i gruntowanie - założenie warstwy zaprawy dla uzyskania powierzchni odpowiedniej do malowania. Zaprawy mogą być różne - od cienkiej warstwy pigmentowancj emulsji akrylowej po grubą warstwę białej zaprawy krcdowo-klejowej. Różne techniki i różne spoiwa wymagają różnego rodzaju zapraw. W tym rozdziale wymieniam je tylko, szerzej zaś omawiam opisując techniki malarskie.

Funkcje zaprawy

Pełni trzy zasadnicze funkcje: po pierwsze, izoluje podobrazie od ewentualnych niszczących składników farby. Jest to szczególnie istotne w malarstwie olejnym, bowiem nadmiar farby przenikając do włókien płótna powoduje utlenianie i kruszenie zawartej w nich celulozy, powodując rozkład.

Po drugie - zaprawa tworzy powierzchnię, która przyjmie farbę umożliwiając jej przyczepność. Powierzchnia musi mieć odpowiedni stopień przyczepności pozwalający na przyjęcie farby, jak również określony stopień chłonności. W przypadku farby olejnej zbyt mocno wchłaniająca zaprawa wciągnie większość oleju z farby, która będzie się pudrować. Jeśli zaprawa nie wchłania w ogóle, powłoka farby ulegnie prawdopodobnie złuszczeniu.

Po trzecie - w technikach przezroczystych i półprzezroczystych zaprawa podkreśla kolor malowidła przez białe odbijające tło. Z tego powodu konieczne jest zastosowanie trwałych materiałów w zaprawach. Na przykład artysta, który użył taniej domowej emulsji jako podkładu, a potem namalował obraz stosując transparentny laserunek wykorzystujący biel zaprawy, wkrótce miałby przed sobą zmatowiały, żółknący obraz, gdyż zaprawa zmieniłaby kolor w ciągu 10 lat.

♦ Zaprawy klejowo-kredowe ♦

metody mieszania i nakładania zaprawy, ale zdecydowałem się opisać jedynie standardowe nowoczesne metody i jedną technikę tradycyjną. Ten typ zaprawy najlepiej nadaje się do podobrazi sztywnych (patrz s. 66-67).

Przygotowując w ten sposób podobrazie stosuje się warstwę przcklejcnia z kleju glulynowego i warstwę zaprawy z kredy zmieszanej z klejem. Tworzą one powierzchnię. na którą nakłada się farbę. Istnieją różne

PRZEKLEJEME

Wykonywanie przyklejenia

Suchy, granulowany klej króliczy miesza się z wodą i podgrzewa w łaźni wodnej.

Przygotowujemy je mieszając suchy klej gluty nowy z wodą.

Kleje wykonane ze zwierzęcej skóry (najczęściej króliczej) są najpopularniejsze, jeśli chodzi o zaprawy klejowo-kredowe.

Klej ze skóry króliczej jest plastyczny i wysycha z niewielkimi naprężeniami. Żelatyna może być stosowana, ale uważa się ją za mniej wydajną i bardziej kruchą.

Stosunek suchego kleju do wody jest podstawowym czynnikiem określającym siłę przcklejcnia.

Zbyt silne przeklejcnie może spowodować duże naprężenia i pęknięcia; zbyt rozcieńczone - da słabą powłokę. Porowate podobrazie wymaga silniejszego roztworu. Stosunek wody do kleju jest zróżnicowany. Wchlte zaleca roztwór 6:100 jako standard.

Mayer radzi mieszanie około 90 g kleju z 1 1 wody - do sztywnych