79 (193)

82

Obserwacje morfologiczne komórek

Komórki i organelle komórkowe można obserwować przy użyciu mikroskopu. Po raz pierwszy wykorzystał go Robert Hook w 1655 r.

Mikroskopy świetlne

W mikroskopie świetlnym wykorzystano przechodzenie wiązki światła przez badany obiekt. Powiększenie oglądanego obrazu następuje dzięki użyciu soczewek. W celu obserwacji organelli zastosowano barwienie preparatów.

□    Mikroskop fluorescencyjny

Bardzo często stosuje się barwniki fluorescencyjne, które emitują światło wzbudzone przez źródło światła mikroskopu. Barwniki te łączy się czasem z przeciwciałami rozpoznającymi określone białka w komórce.

□    Mikroskop kontrastowo-fazowy

Ponieważ większość stosowanych metod barwienia powodowała śmierć komórek, zastosowano mikroskop, w którym struktury komórkowe stają się widoczne dzięki wykorzystaniu zjawiska interferencji fal świetlnych.

□    Mikroskop konfokalny

Klasyczny mikroskop świetlny wymaga, aby światło przechodziło przez bardzo cienki skrawek preparatu, co utrudniało uzyskanie trójwymiarowego obrazu oglądanej komórki lub organelli komórkowej. Skonstruowanie mikroskopu konfokalnego pozwoliło koncentrować wiązkę światła w określonej warstwie obiektu, bez potrzeby krojenia preparatu. Rekonstrukcji trójwymiarowej struktury obiektu dokonuje odpowiedni program komputerowy.

Mikroskopy elektronowe

Skonstruowanie mikroskopu elektronowego (przełom lat 30. i 40. XX w.) umożliwiło uczonym badanie ultrastruktury komórek, a nawet -stosując dodatkowe techniki - niektórych cząsteczek, np. DNA lub białka. W mikroskopie tym wiązka światła jest zastąpiona wiązką elektronów, a zamiast szklanych soczewek używa się elektromagnesów skupiających elektrony.

□    Transmisyjny mikroskop elektronowy (TEM)

Preparaty, które ogląda się w TEM, stanowią niezwykle cienkie skrawki komórek, przez które przechodzi wiązka elektronów i pada na ekran lumi-nescencyjny. Zdjęcia z mikroskopu elektronowego prezentują w zasadzie