anatomia 6

V

błony sąsiadujących komórek

V

/o\

&

2 - 4 nm

konekson

kanał o średnicy 1,5 nm

Ryc. 3.14. Połączenie jonowo-m ne (komunikacyjne)

a.    Schemat przedstawia fragment: jonowo-metabolicznego. Każde ta-połączenie przypomina okrągłą wyż poprzebijaną setkami otworków, : każdy jest utworzony przez sze: podjednostek białkowych przechodz przez błonę komórkową. Układ te zwany koneksonem. Koneksony błony komórkowej łączą się z ker mi błony przylegającej komórki, i wiając przechodzenie małych cząste pomiędzy komórkami.

b.    W mikroskopie elektronowym c jonowo-metaboliczne jest widoczne przekroju poprzecznym jako płas^ bliskiego kontaktu błon komórkcv. którego obrębie koneksony (K) wy jak ciemne kropki.

Połączenia jonowo-metaboliczne

Połączenia jonowo-metaboliczne (gap junctions, neksus) umożliwiają selektywną dyfuzję cząsteczek między przylegającymi komórkami oraz ułatwiają wzajemne, bezpośrednie komunikowanie się komórek (ryc. 3.14).

Połączenia te występują rzadko w nabłonkach dojrzałych, spotykane zaś są w dużej liczbie u zarodków podczas embrio-genezy. Odgrywają wówczas prawdopodobnie rolę w przestrzennej organizacji rozwijających się komórek i tkanek. Połączenia jonowo-metaboliczne odgrywają również ważną

rolę w komórkach mięśnia sercowego oraz mięśni gładkich.

• *

Błona podstawna

Błona podstawna (zob. ryc. 4.11) jest wyspecjalizowaną warstwą substancji międzykomórkowej, do której przymocowane są nabłonki za pomocą hemidesmosomów i przyczepów ogniskowych, oraz umożliwia kontakt nabłonka z leżącymi poniżej tkankami odżywczymi. Występuje w niej specjalny typ białka, zwanego kolagenem, który jest syntetyzowany przez komórki nabłonkowe.

W mikroskopie świetinym błona podstawna jest ledwie widoczna jako linijna struktura u podstawy nabłonka. Jej obecność można wykazać za pomocą reakcji PAS.

%