anatomia 4

nabłonek wydzielniczy lub wchłaniający

błony komórkowe sąsiadujących komórek

szczytowa powierzchnia błony komórkowej

uszczelniające

Ryc. 3.6. Budowa połączenia zamykającego

a.    Połączenia zamykające są szczególnie dobrze wykształcone pomiędzy komórkami pełniącymi funkcję wydzielniczą lub absorpcyjną. Połączenie zamykające ma kształt pasa, występującego pomiędzy każdą komórką i uszczelniającego barierę utworzoną przez komórki.

Białka integralne, które tworzą to połączenie, są zorganizowane w rozgałęzione, przeplatające się wzajemnie pasma (pasma uszczel- . niające), które spajają błony sąsiadujących komórek.

białka

integralne

b.    Ultrastruktura połączenia zamykającego przedstawia się jako obszar bliskiego kontaktu sąsiadujących powierzchni błon komórkowych

(BK), który odpowiada umiejscowieniu białek błonowych.

PĘCHERZYCA - CHOROBA DOTYCZĄCA POŁĄCZEŃ MIĘDZYKOMÓRKOWYCH

W pęcherzycy organizm produkuje nietypowe przeciwciała przeciw białkom budującym desmoso-my w naskórku, co uniemożliwia prawidłowe połączenie komórek. U ludzi dotkniętych pęcherzycą skóra i błony śluzow^:e pokrywają się rozprzestrzeniającymi się pęcherzami, powstającymi w wyniku niszczenia połączeń desmosomalnych pomiędzy sąsiadującymi komórkami nabłonka wielowarstwowego płaskiego skór)-.

W celu wykazania obecności nieprawidłowych przeciw-ciał w przestrzeni międzykomórkowej -pomiędzy komórkami chorego naskórka - stosuje się metody immunohistochemiczne.

Ryc. 3.12. Hemldesmosom (półdesmosom)    /

a.    Hemldesmosom przypomina swoją budową desmosom, dotyczy jednak połączenia komórki z błoną podstawną, a nie z sąsiadującą komórką. W przeciwieństwie do desmosomu filamenty cytokeratyhówe (tonofilamenty) mają inny przebieg: zakotwiczają się w błonie podstawnej.

b.    Na poziomie ultrastruktury widać, że hemidesmosom jest zbudowany z płytki przylegania (P), utworzonej przez wewnątrzkomórkowe białka łączące, np. desmoplakiny, mocujące filamenty cytokeraty-nowe (FC). Połączenie z błoną podstawną (B) jest widoczne jako szereg delikatnych włókienek

kotwiczących (W).