B C str8 9 (2)

•'•'i[iriiii[ifiiiiiiiii[iniiiitiiiiiiiiii[iiiN    nr ' if 'v

BRUNATNIENIE NERWÓW LIŚCI TYTONIU

W Europie choroba ta występuje masowo dopiero od 1950 r., a w Polsce od 1956 r.

Objawy chorobowe. Pierwszym objawem choroby jest rozjaśnienie nerwów wierzchołkowych liści, co łatwo stwierdzić patrząc na liść pod światło. Stopniowo na nerwach liściowych pojawiają się brunatne plamy, w których obrębie tkanka zamiera, liście przestają rosnąć, zginają się i zwisają.

U Yirginii i odmian papierosowych drobno- i średniolistnych brunatnieją nerwy główne liści, natomiast u odmian wielkolist-nych i Kentucky obserwuje się przede wszystkim brunatnienie drobnych nerwów, wskutek czego liście pokryte są charakterystyczną ciemną siateczką. W czasie pogody upalnej dolne liście więdną i usychają. Niekiedy brunatne plamy zamarłych tkanek pojawiają się na ogonkach liściowych, łodygach i kwiatostanach.

Opis sprawcy choroby. Chorobę wywołuje nekrotyczny szczep wirusa smugowatości ziemniaka (YN) Solarium virus 2 (Orton) Smith. W okresie wegetacji wirus przenoszony jest z ziemniaków na tytoń przez mszyce (głównie przez mszycę brzoskwi-niowo-ziemniaczaną). Zimuje w bulwach ziemniaka. Ginie w temperaturze 60—62°. W rozcieńczeniu 1 : 100 000 traci zdolność zakażania. Wirus Y^N występuje często razem z innymi wirusami, wywołując ciężkie schorzenia tytoniu.

Znaczenie gospodarcze. W latach sześćdziesiątych była to jedna z najgroźniejszych chorób tytoniu w Europie (i w Polsce). Porażone liście źle się suszyły i po wysuszeniu miały niepożądaną barwę. Obecnie uprawia się głównie odmiany odporne i chcrcba nie ma większego znaczenia gospodarczego, z wyjątkiem rejonów, gdzie uprawia się odmiany nieodporne.

Zwalczanie. Polega na uprawie odmian odpornych. Jeśli względy gospodarcze zmuszają do uprawy odmian nieodpornych, zaleca się zwalczanie mszyc środkami fosforoorganicznymi.