BadaniaMarketKaczmarczyk!3

ciągu lub dokonanie wyboru. Prezentowane tu testy są bądź zamknięte, ponieważ odpowiedzi są wyskalowane, głównie za pomocą skal nominalnych, bądź otwarte.

Metoda konstrukcji. Pomiarów dokonuje się tu przez prezentację zadań w testach, w których żąda się od respondenta skonstruowania opowiadania, opisu lub dialogu. W tym celu stosuje się głównie trzy rodzaje testów: testy rysunkowe, testy obrazkowe i test Rorschacha.

Test rysunkowy²³ składa się z jednego lub kilku rysunków przedstawiających rozmowę dwu lub więcej osób. Ich wypowiedzi są ujęte w „dymkach”, z których co najmniej jeden jest pusty. Zadaniem respondenta jest napisanie w pustym „dymku” brakującej wypowiedzi. Test rysunkowy jest graficzną odmianą testów stosowanych w metodach uzupełnień. Jednak w teście rysunkowym jest lepiej wykorzystana idea projekcji, ponieważ respondent swoją wypowiedź wkłada w usta przedstawionej na rysunku osoby. „Rysunki powinny być schematyczne, a ich tło ma przedstawiać okoliczności rozmowy w sposób maksymalnie skrótowy. Chodzi o to, by wygląd rozmówców i otoczenia niczego nie sugerował odpowiadającemu. Osoby i sytuacje przedstawione na rysunkach powinny być raczej typowe, znane osobom badanym z ich codziennego życia”²⁴. Rysunek 4.15 przedstawia ideę testu rysunkowego.

Rysunek 4.15

Przykład testu rysunkowego

I Jacek

Sł

Jacek ki now

Testy rysunkowe służą do poznania opinii, charakterów i postaw zarówno nabywców, jak i sprzedawców, a także do pomiaru stosunków międzyludzkich. Są także dobrym instrumentem do wykrywania układów odniesienia, nastawienia względem produktów, znaków firmowych lub opakowań.

²³ W psychologii klinicznej testy rysunkowe są znane jako piclure frustration tests. W badaniach marketingowych jest stosowana nazwa cartoons lub baloon tests.

¹⁴ E. Duliniec, Techniki projekcyjne w badaniach motywacyjnych, „Rynki Zagraniczne” z 17 lipca

1973, s. 3.

213