>wl onu bacznie
tffcMyw
ewn m
charakter** konsultacyjnym, kontrolnym lub tylko inspirujący*^# mrcuKw tu (orno udziału pracowników w zarządzaniu mają M w radach mwi/oumh radach dyrektorów, radach pracowniczyj
jn.du vv /wlach. Programy upowszechniania akcji przt^j M pracowników to przede wszystkim: zamiana udziału i
wgo kierowani* ludźmi ora/ (wdziej dostosowana j cza^M, tmema i warunków Otóż nic /uws/c istnieje potrzeba k * jhhIw ladnvmi wi/wtkuh decyzji w równym stopniu i w noriach umiejętne fłtwowtflł® partycypacji nieformalnej ffo/nteowame w zalc/nowi od zmieniających się uwarunko rciiH u interpersonalnych, iK/ckiwaó pracowników w tym /akre, ■
Hlohtc /nac/rmc z punktu widzenia motywowania do !11 Bp ro/tózmemc lottu partycypacji w /alc/nośct od stopnia wpływySlj I mkow na zarządza mc Wym/cni nty wyższego wpływu jest pucównilom kompetencji stanowiących jest to zarazem naj^ % nurty* mącą forma |Włvcypaeji /nne/nte mniejszy wpływ sapewni^^
Nituuuii ogołnwh załogi, kolach jakości c/y referendum.
WsmhI natięd/i partycypacji finansowej bardzo popularny jest |p»«vow mkow w /ukach przedsiębiorstw. Na Zachodzie termin ^9 w żukach" ma bardzo szejka interpretację i często określa się nim rodzaje uduału piacowtuków w kapitale przedsiębiorstwa 114, g. 269 - w Immn ten o/tiuc/a tównic/ pracownicza własność akcji — J^nisi** lawowi* otrzymywane dywidendy, które możnaj^l
m
lach oraz innych ptemu ni aleje swojego przedsiębiorstwa oraz progom nabywania alcH przez pracowiuków W praktyce stosuje się rozirutjZ ułatw tema przy zakupie akcji zwykłych t up. niskoprocentowe P0|$»1 auwie win, sprzeda* na raty) często emituje się specjalne akcje 11 pracowników co km czynnikiem bard/o motywującym do tej form partycypacji, tzy też wprowadza się specjalne programy oszczędności * zakup akcji tup systematyczne gromadzenie środków przez 5 — 7 lat t/% odhuiMM płatwom) co stanowi najmniej aprobowaną formę przez pracow* mkow Jednakże • całości programy te prowadza do wzrostu /.umereio* wiata pracowników wynikami ekonomicznymi przedsiębiorstw, dużą uh#. graca praso* aikow * firma uraz powodują przerzucanie na pracowników aaęsct odpowtedzudnoict za działalność firmy.
ftifiuukfsa 'dwuowost zmierzające do przekazywania przędny hpnts państwowych ich pracownikom w postaci akcjonariatu pracow* aw*§n irakmir oę tez jako środek oddziaływania. Wynika to między •mywa $ przeiiH^nśa, #* akcjonariat pracowniczy może doprowadzić*!* •rtsas anaywscp u wwyukwh pracowników uczestniczących w lęj fgjlB
tu /t»jxdcinc udziału własnościowego z u<J/u)c©
I vv zarządzaniu z tytułu wykonywanej pracy i jest ono tym większe, im większy jest udział pracowni ki as akcjonariuszy4. Cechą akcjonariatu
pracowniczego jest to, iż kontrolny pakiet akcji należy do pracowników i na ogól nie jest możliwy swobodny obrót akcjami poza przedsiębiorstwem. Duże znaczenie motywacyjne dln pracowników ma już samo posiadanie akcji, bardziej wiąże ich / celami firmy i prowadzi do zwiększenia ich wpływu na zarządzanie.
Reasumując, należy stwierdzić, i/ wy soki stopień partycypacji pracowniczej występuje w sektorze państwowym i samorząd pracowniczy posiada bowiem uprawnienia stanowiące nie tylko u sprawach socjalnych, ale również ekonomicznych i technologicznych jak również szerokie uprawnienia w sprawach personalnych) Natomiast sektor prywatny czy prywatyzujący się charakteryzuje się stosunkowo niskim zakresem partycypacji. Nieco lepsza sytuacja pod tym względem występuje w sektorze sprywatyzowanym aniżeli prywatnym od samego początku, gdyż w tym ostatnim me tylko nie działają wyłonione przez pracowników dała ogólnozakładowe, ale z reguły nie działają także związki zawodowe Istnieje więc potrzeba wprowadzenia „urządzeń" partycypacyjnych również do sektora prywatnego. Szczególnie niechętny stosunek do wszelkich form partycypacji pracowniczej, łącznie z działalnością związków zawodowych, obserwuje się w firmach z kapitałem zagranicznym.
Według S. Borkowskiej można sformułować kilka wniosków dotyczą-cych przyszłości partycypacji pracowniczej w Polsce, a mianowicie (3, s. 9]: a) celowe jest jednoczesne występowanie różnych form partycypacji pracowniczej w przedsiębiorstwie: kapitałowej, własnościowej, decyzyjnej, negocjacyjnej, konsultacyjnej, informacyjnej, pośredniej i bezpośredniej; h) wskazany jest rozwój partycypacji własnościowej, głównie wśród kadry kierowniczej oraz kapitałowej wśród pracowników;
c) pilnego uregulowania w sektorze prywatnym wymaga uczestnictwo przedstawicieli pracowników w radach nadzorczych;
d) rola i charakter rad pracowniczych powinny być określone w kontekście rozstrzygnięć dotyczących układów zbiorowych oraz miejsca związków zawodowych.
Ponadto zasady partycypacji pracowniczej wy wszelkiego rodząju organizacjach gospodarczych powinny być uregulowane odrębną ustawą, która zastąpiłaby dotychczas obowiązujące unormowania.
'* **?»»>> f* pnwwmn Mn twon m
Uyretcjf. tiara »>iafayt aąfktftut a4ua*
M