Rysunek 5.5
Klasyfikacja sumarycznych mierników statystycznych
Sumaryczne mierniki statystyczno
Wskaźniki struktury 1 natężenia |
Miary tendencji centralnoj |
Miary dysporsji |
Wskaźniki |
Wskaźniki |
Średnio |
Środnio |
struktury |
natężenia |
klasyczne |
pozycyjne |
- Proporcjo |
- Stosunki |
- Arytmetyczna |
- Mediana |
L Odsetki |
- Stopy |
- Geometryczna |
- Dominania |
L Tempo wzrostu |
- Harmoniczna - Kwadratowa |
L Kwartyle |
standardowe Wariancja Obszar zmienności
proste, gdy mamy do czynienia jedynie z indywidualnymi wynikami pomiarów. Obliczenie średniej nieco się komplikuje, gdy wyniki te są pogrupowane w przedziały klasowe lub podana jest liczba poszczególnych pomiarów. Wówczas częstości pomiarów należy pomnożyć przez odpowiadające im środki przedziałów klasowych lub wartości pomiarów, następnie zsumować iloczyny, a otrzymaną sumę podzielić przez ogólną liczbę pomiarów. Otrzymuje się średnią arytmetyczną ważoną, która jest zapisywana jako:
»
X nixi
- /■ i /r..
gdzie:
Xj — wartość indywidualnych pomiarów lub środki przedziałów klasowych.
/i, — liczba pomiarów dla danych przedziałów,
N — ogólna liczba pomiarów.
Mediana może być obliczona lub wykreślona na podstawie danych otrzymanych z co najmniej pomiaru porządkowego. Otrzymuje się ją przez znalezienie punktu, poniżej którego znajduje się 50% wartości pomiarów. Dla szeregu skumulowanego będzie to wielkość stanowiąca 50% skumulowanych częstości. Jej dokładną wartość znajduje się przez zastosowanie jednej z metod interpolacyjnych.
Dominanta (wartość modalna) może być obliczona lub wykreślona na podstawie danych otrzymanych z jakiegokolwiek rodzaju pomiaru. Jest to wartość najczęściej występująca w pomiarach. W szeregu statystycznym dominanta znajduje się w przedziale o największej częstości. Jej konkretną wartość oblicza się za pomocą jednej z metod interpolacyjnych.
284