56 BIOLOGIA
Niestety ezasem w wyniku mutacji proloonkogeny przekształcają się w geny wspomagające nowotwory, czyli tzw. onkogeny. Te wysyłają nieustannie białka sygnałowe, które powodują niekontrolowane podziały komórek, co może prowadzić do powstania nowotworu.
Na szczęście w naszym organizmie występują jeszcze tzw. antyonkogeny. np. słynny p53, które hamują wzrost i podział komórek (hamują działalność onkogenów), a tym samym powstawanie nowotworu.
Niestety antyonkogeny też mogą (choć bardzo rzadko) ulegać mutacjom i wtedy komórki znowu dzielą się w sposób niekontrolowany.
Spośród wielu chorób układu krążenia bardzo istotny problem medyczny i społeczny w krajach ekonomicznie rozwiniętych stanowi miażdżyca tętnic. Jest ona najczęstszą przyczyną zgonów.
Na czym polega istota zmian chorobowych w miażdżycy? Jakie są, oprócz skłonności dziedzicznych, przyczyny powstawania miażdżycy? Podaj przynajmniej 4 przyczyny.
Otyłość, jako problem zdrowotny, osiągnęła rozmiary pandemii. Jest chorobą numer jeden na święcie. Badania WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) wykazały, że na święcie żyje około miliarda osób z nadwagą, a otyłość będzie wkrótce przyczyną większej liczby zgonów, niż palenie papierosów. Wymień choroby, które związane są z otyłością.
Połącz poszczególne rodzaje odporności z okolicznościami ich powstawania.
a) |
czynna naturalna |
1) |
b) |
czynna sztuczna |
2) |
c) |
bierna naturalna |
3) |
d) |
bierna sztuczna |
4) |
podanie przeciwciał w postaci surowicy przedostanie się przeciwciał matki przez łożysko przebycie choroby, kontakt z patogenem podanie szczepionki
Na podstawie danych w tabeli wykonaj wykres słupkowy oraz sformułuj wniosek na podstawie analizy danych.
Liczba partnerów seksualnych |
1 |
2-9 |
lO^tO |
więcej niż 50 |
% zakażonych HIV |
13 |
23 |
50 |
70 |
Zaznacz dwie prawdziwe informacje dotyczące antygenu:
a) antygen to białko proste zbudowane wyłącznie z aminokwasów
b) antygen to ciało obce
c) antygen powstaje w wyniku odporności humoralnej
d) antygen ma zdolność wywoływania przeciwko sobie odpowiedzi immunologicznej