CB i rad 168

168

XI. BHP

Skutki porażenia zależą także od rodzaju prądu (stały czy zmienny), natężenia prądu przepływającego przez organizm ludzki oraz wartości napięcia. Wartość napięcia bezpiecznego zależy od rezystancji ciała ludzkiego i można ją obliczyć z prawa Ohma U =1R

Rezystancja ciała ludzkiego waha się w granicach od kilkuset omów do kilkudziesięciu kiloomów. Przyjmując rezystancję organizmu w przedziale 0,5 - 5 kQ, to bezpieczne napięcie wystąpi w przedziale:

a)    dla prądu stałego

U = I R = 0,006 A (500 do 5000 Q) = 3 do 30 V,

b)    dla prądu zmiennego

U = I R = 0,012A (500 do 5000 £1) = 6 do 60 V.

Wyliczenie to wynika z następującego zestawienia:

Tabela 17. Wpływ prądu elektrycznego na organizm ludzki

Prąd stały	Prąd zmienny (50Hz)
do 6 mA	do 12 mA
prawie nie wyczuwalny	nie powoduje ujemnych skutków 12-15 mA utrudnia lub wręcz unie-
15 mA wyraźnie wyczuwalny	możliwia samodzielne wypuszczenie z rąk przedmiotów będących pod napięciem z uwagi na skurcz mięśni
do	15-20 mA całkowicie uniemożliwia
20 mA powoduje uczucie gorąca	samodzielne uwolnienie się od źródła napięcia i przepływ takiego prądu organizm ludzki może wytrzymać najdłużej 15 sekund
ponad	około 24 mA
20 mA powoduje ból, a następnie	może spowodować zatrzymanie akcji
porażenie serca i śmierć	serca (przy czasie około 3 sek. jest już śmiertelny) 75 mA jest już zwykle śmiertelny

Z tabeli 17 wynika, że prąd stały jest bardziej szkodliwy dla zdrowia niż prąd zmienny. Spowodowane jest to tym, że prąd stały działa na organizm elektrolitycznie, rozkładając tkanki i zatruwając organizm produktami rozkładu. Szkodliwość prądu zmiennego na organizm uzależniona jest od częstotliwości. Najsilniej odczuwalny jest prąd zbliżony do częstotliwości sieci