96
(Articulatio coxae')
Jest to staw kulisty panewkowy.
Główką stawową jest powierzchnia stawowa głowy kości udowej (facies articula-ris capitis femoris); panewką jest powierzchnia księżycowata panewki kości mied-nicznej (facies lunata acetabuli) oraz obrąbek panewkowy (labrum acetabulare), który przyczepia się do brzegu zewnętrznego powierzchni księżycowatej panewki kości miednicznej. Część tego obrąbka przechodzi ponad wcięciem panewki (incisura acetabuli) i nosi nazwę więzadła poprzecznego panewki (ligamentum transoersum acetabuli).
Błona włóknista przyczepia się do rąbka panewki (limbus acetabuli), na zewnątrz od obrąbka panewkowego, oraz do więzadła poprzecznego panewki.
Na kości udowej przyczep z przodu jest szeroki: sięga od kresy międzykrętarzowej do połowy długości szyjki. U góry przyczep na szyjce biegnie przyśrodkowo od dołu krętarzowego, z tyłu przyśrodkowo od grzebienia międzykrętarzowego, prawie w połowie szyjki kości udowej i u dołu powyżej krętarza mniejszego.
Błona maziowa przyczepia się do brzegów powierzchni stawowych i wyściela powierzchnie kości, dochodząc do miejsc przyczepu błony włóknistej, przechodząc na jej wewnętrzną powierzchnię, sprawiając, że bliższa połowa szyjki kości udowej jest wyścielona błoną maziową.
• Więzadło biodrowo-udowe (ligamentum iliofemorale) biegnie od okolicy kolca biodrowego przedniego dolnego (spina iliaca anterior inferior) i górnego brzegu panewki kości miednicznej (należącego do trzonu kości biodrowej). Dzieli się na dwa pasma: pasmo poprzeczne przyczepia się do podstawy krętarza większego i górnej części kresy międzykrętarzowej; pasmo podłużne dochodzi do dolnej części kresy międzykrętarzowej, sięgając do podstawy krętarza mniejszego.
• Więzadło kulszowo-udowe (ligamentum ischiofemorale) biegnie od tylnego brzegu panewki kości miednicznej (na trzonie kości kulszowej) i dochodzi do przedniego brzegu krętarza większego.
• Więzadło łonowo-udowe (ligamentumpubofemorale) biegnie od trzonu i gałęzi górnej kości łonowej do górnego brzegu krętarza mniejszego.