CCF20081215020

376

Józef Kozielecki

Jakie są przyczyny powstawania pętli? Dość często ludzie powracają do faz poprzednich, ponieważ mają „poczucie wykonania złego kroku”, na przykład po wykona— określonego przekształcenia równania matematycznego spostrzegają, że przekształceń,e to nie prowadzi do celu. W związku z tym cofają się do poprzedniej formy równanie Czasem jednak rodzaj zadania wymaga ciągłego powracania do poprzednich ogniw łańcucha.

Rys. 119. Rozgałęzienia w łańcuchu myślenia. Wynik poprzedniej operacji decyduje o operacjach wykonywanych następnie. Jeśli po operacji q, otrzymamy informacje m₂, to wykonujemy operację q₂, gdy zaś q! daje informacje m₃, to w następnym kroku przeprowadzamy operację q₃ itd.

Wreszcie w łańcuchu operacji występują tzw. rozgałęzienia. Wielu psyche! :r -uważa, że rozgałęzienia te są najbardziej charakterystyczną cechą myślenia. W zwmu- _ z tym mówi się, że myślenie ma w zasadzie strukturę rozgałęzioną, czyli altemi: (Kozielecki, 1968).

W wielu zadaniach wynik poprzedniej operacji (czyli odpowiednio przekszi: . informacja) wpływa decydująco na to, jaką operację człowiek wykona następnie. P c: — najprostszy przykład: załóżmy, że technik poszukuje defektu w samochodzie. Po.ru wo próbuje on sprawdzić, czy popsuł się układ elektryczny; nie ulega wątpliwe -r wykonanie następnej operacji będzie zależało od odpowiedzi na pierwsze p; ir. w wypadku odpowiedzi „tak” będzie on starał się stwierdzić, która część tego ukr rc funkcjonuje; w wypadku zaś odpowiedzi „nie” — zacznie sprawdzać działanie mn r układów. A zatem wynik poprzedniej operacji warunkuje wykonanie następnych crerar Struktury rozgałęzione można przedstawić za pomocą grafu zwanego drzewem i:m rys. 119).

Jeśli operacja q, da wynik m₂, człowiek wykonuje operację q₂, jeśli zaś dopr: - i m ona do wyniku m₃, wybiera on operację q₃ itd. W każdym razie wynik poprzedni den : 1-je o transformacjach następnych.