CCF20091013014

W Stanach Zjednoczonych i Anglii istnieje wolność wypowiedzi, sami zasada ceniona w swej postaci abstrakcyjnej... Natomiast w Związla Radzieckim największą wagę przywiązuje się do następstw korzystam} z wolności, a zainteresowanie samą wolnością nie ma większego znaczenia. Z tego właśnie powodu w dyskusjach pomiędzy reprezentantom: Związku Radzieckiego oraz Stanów Zjednoczonych i Anglii zazwyczaj nie dochodzi do porozumienia na temat określonych propozycji, mimo że obie strony deklarują, iż powinna istnieć wolność prasy. Amerykanin przeważnie mówi o wolności wypowiedzi, prawie do mówienia lub nie-mówienia pewnych rzeczy, twierdząc, że istnieje ono w Ameryce, a nie w Związku Radzieckim. Reprezentant tego ostatniego kraju przeważnie mówi o dostępie do środków ekspresji, a nie o prawie do mówienia czegokolwiek, i twierdzi, że ten dostęp jest najbardziej utrudniony w Stanach Zjednoczonych, natomiast dysponuje nim większość obywateli Związku Radzieckiego.

Zainteresowanie Rosjan działaniem środków masowego przekazu jest typowe dla każdego społeczeństwa opartego na kulturze mówionej, w którym współzależność wynika z nieustannego współdziałania przyczyny i skutku w ogólnej strukturze. Taki jest charakter wsi, a od czasu pojawienia się elektrycznych środków komunikacji — także globalnej wioski. To właśnie ludzie zajmujący się reklamą \public relations są najbardziej świadomi tego podstawowego nowego wymiaru globalnej współzależności. Podobnie jak Związek Radziecki, troszczą się o dostęp do mediów i o wyniki. Nic interesują się wcale własnymi możliwościami wypowiadania się i byliby zaskoczeni próbą wykorzystania, powiedzmy, publicznej reklamy oleju lub coca coli do wyrażenia prywatnej opinii lub osobistych uczuć. Tak samo piśmienni biurokraci Związku Radzieckiego nie są w stanie wyobrazić sobie, że ktoś chciałby użyć publicznych środków masowego przekazu do celów prywatnych. A taka postawa nie ma nic wspólnego z Marksem, Leninem czy komunizmem. Jest to zwykła plemienna postawa społeczeństwa „mówiącego”. Prasa radziecka jest odpowiednikiem naszej Madison Avenue w kształtowaniu produkcji i procesów społecznych.

Schizofrenia może być nieuchronnym skutkiem piśmienności.

Carothers podkreśla, że zanim pismo fonetyczne rozdzieliło myśl i działanie, ludzie nic mieli wyjścia i musieli w takim samym stopniu odpowiadać i za swoje myśli, i za czyny. Jego olbrzymi wkład polegał na ukazaniu owego oddzielenia magicznego świata ucha od neutralnego świata oka, oraz wyłonienia się z tego rozpadu człowieka pozbawionego cech plemiennych. Co za tym idzie, człowiek piśmienny, którego spotykamy w cywilizacji greckiej, jest człowiekiem rozszczepionym, czyli schizofrenikiem, podobnie jak wszyscy piśmienni ludzie od czasów wynalezienia alfabetu fonetycznego. Jednak dla człowieka, który utracił swą plemienność, samo pismo nie ma tej szczególnej mocy, którą posiada technika fonetyczna. Otrzymawszy alfabet fonetyczny, który odrywał znaczenie od dźwięku i przekładał dźwięk na wizualny kod, ludzie musieli zacząć radzić sobie z doświadczeniem, które ich odmieniło. Żaden piktograficzny, ideogramiczny ani hie-roglificzny rodzaj pisma nie posiada takiej zdolności rozbijania systemu plemiennego, jak alfabet fonetyczny. Żaden inny typ pisma, oprócz fonetycznego, nigdy nie wydobył człowieka z zaborczego świata całkowitej współzależności i wzajemnych powiązań, tworzących sieć słuchową. Z tego magicznie rozbrzmiewającego świata jednoczesnych stosunków, który jest przestrzenią słowną i akustyczną, istnieje tylko jedna droga do wolności i niezależności dla człowieka, który utracił swą plemienność. Tą drogą jest alfabet fonetyczny, który zarazem doprowadza człowieka do różnych stopni podwójnej schizofrenii. A oto, jak Bertrand Russell opisuje (w His tory of Western Philosophy, s. 39) ów stan greckiego świata w początkach dychotomii i bólu piśmienności:

Grecy w większości, choć nie wszyscy, byli gwałtowni, nieszczęśliwi, toczący wojnę z samymi sobą, podniecaną z jednej strony przez intelekt,

165