CCF20091204003

4. Jakie skargi zgłasza chory w niewydolności krążenia lewokomorowej oraz prawokomorowej?

W niewydolności krążenia lewokomorowej chory skarży się na duszność napadową, ojawiającą się w nocy i połączoną z uczuciem śmiertelnej trwogi. Nosi ona nazwę dy-tawicy sercowej (asthma cardiale). Jest to duszność wdechowa w przeciwieństwie do na-adowej duszności wydechowej występującej w astmie oskrzelowej [asthma bronchiale).

W niewydolności krążenia prawokomorowej dolegliwości chorych są różnorodne, spo-^rodowane głównie zastojem krwi w wielu narządach. Często skarżą się oni na duszność, słabienie, bóle i zawroty głowy, zaburzenia snu, brak apetytu, ucisk w okolicy wątroby, ddawanie w nocy znacznie większej ilości moczu niż w ciągu dnia. Chorzy zauważają nicę warg, a w okolicy kostek ciastowate obrzęki powiększające się pod wieczór i znikające o nocnym wypoczynku.

5. Jakie dolegliwości świadczą o zaburzeniach krążenia obwodowego?

Dolegliwości świadczące o zaburzeniach krążenia tętniczego obwodowego to: ziębnięcie ończyn, gwałtowne blednięcie palców rąk lub stóp z zaburzeniami czucia i bólem (wys-:pujące często pod wpływem zimna), silny ból w mięśniach uda lub łydki (jednostronny ib obustronny) występujący w czasie chodu i mijający po zatrzymaniu się i wypoczynku :hromanie przestankowe).

6. Jak określisz badanie przedmiotowe, czyli fizykalne?

Jest to badanie wykonywane za pomocą zmysłów badającego. Przeprowadza się je pomieszczeniu ciepłym i dobrze oświetlonym przy zachowaniu podstawowych wa-inków. Na dłuższy czas przed badaniem chory nie powinien palić papierosów ani pić koholu.

Oglądając chorego zgłaszającego dolegliwości ze strony serca zwracamy uwagę na krwienie skóry i błon śluzowych (bladość, rumieniec mitralny, sinica), obrzęki w oko-:y kostek, nieprawidłowe tętnienia żył i tętnic w obrębie szyi oraz na okolicę uderzenia oniuszkowego serca.

Do zadań lekarza należy również, poza oglądaniem, opukiwanie i osłuchiwanie serca, lożna wówczas oznaczyć granice serca ulegające zmianom w przebiegu różnych chorób, ysłuchać tony serca, zmiany ich głośności, dźwięczności i akcentacji, a także szmery sły-alne między tonami, świadczące przeważnie o wadzie serca.

7. Jakie objawy świadczą o chorobach obwodowych naczyń krwionośnych?

Oglądaniem można dostrzec zmiany w obrębie kończyn spowodowane znacznym zwężeniem lub zamknięciem światła tętnicy, a więc zblednięcie, marmurkowatą sinicę, objawy martwicy tkanek. Można również zauważyć żylaki kończyn dolnych oraz obrzęki będące następstwem zakrzepowego zapalenia żył głębokich lub powierzchownych. Charakterystyczne dla nawracającego zapalenia zakrzepowego żył są zmiany troficzne skóry z jej przebarwieniem i trudno gojącymi się owrzodzeniami (wrzody podudzi).

Dotykiem wyczuwa się obniżenie ciepłoty skóry w obszarze niedokrwienia kończyny, a podwyższenie w przypadku zapalenia żył powierzchownych. Skóra pokrywająca zmienioną zapalnie żyłę jest zaczerwieniona, a żyłę wyczuwa się jako twardy, postronkowaty twór wrażliwy na ucisk.

Nawracające zapalenie naczyń chłonnych (i inne ich choroby) prowadzi do obrzęku słoniowatego kończyny z rozrostem tkanki łącznej. Typowy jest blady, twardy obrzęk kończyny, niekiedy olbrzymich rozmiarów.

8. Dlaczego dużą wagę przywiązuje się do badania tętna?

Badanie tętna jest prostą i bardzo cenną metodą, dającą wiele wskazówek co do stanu tętnic i układu krążenia.

Tętno badamy opuszkami palców H-IV najczęściej na tętnicy promieniowej tuż powyżej stawu promieniowo-nadgarstkowego, rzadziej na tętnicy szyjnej. U osób dorosłych częstość tętna wynosi w spoczynku od 60 do 80 uderzeń w ciągu jednej minuty.

Badając tętno trzeba pamiętać o tym, że odchylenia od normy w zachowaniu się tętna mogą być następstwem zarówno zmian czynnościowych, jak i organicznych układu krążenia. Dla przykładu przyspieszenie tętna występuje pod wpływem czynników emocjonalnych, ale również w niewydolności krążenia. Wolne tętno stwierdza się u wytrenowa-nych sportowców, a także w całkowitym bloku przedsionkowo-komorowym. Dlatego stwierdzając zmiany w zachowaniu się tętna trzeba powiadomić o tym lekarza, który po przeprowadzeniu odpowiednich badań ustali rodzaj zaburzeń czynności układu krążenia oraz nakreśli wytyczne dla dalszego usprawniania pacjenta.

9. Jakie rodzaje tętna wyróżniamy?

Wyróżniamy następujące rodzaje tętna:

• tętno szybkie ipulsus freąuens). Przyspieszenie częstości tętna występuje pod wpły wem czynników emocjonalnych, wysiłków fizycznych, w czasie przebywania w wy sokiej temperaturze otoczenia, w czasie gorączki, w ostrym i przewlekłym zapaleniu mięśnia sercowego, w ostrym zapaleniu wsierdzia i osierdzia, w niektórych wadach