c) diagram długość- napięcie dla stymulowanego włókna mięśniowego
długość spoczynkowa
Rysunek 47. Diagram długość-napięcie dla lzometrycznie pobudzanego włókna mięśniowego, łącznie z pełnym wydłużeniem włókna
Rysunek 48. Diagram długość-napięcie mięśnia dla izomeirycznie pobudzanego włókna, łącznie z krańcowym skróceniem włókna,
- diagram sporządzono stymulując włókno mięśniowe przy długości spoczynkowej, a następnie przy długościach większych (do momentu przerwania włókna-200% długości spoczynkowejji mniejszych (do momentu w którym włókno mimo bardzo silnej stymulacji nie wytworzyło żadnego napięcia- poniżej 50% wartości spoczynkowejjniż długość spoczynkowa
- maksymalne napięcie izometryczne uzyskuje się gdy mięsień jest nieco wydłużony poza swoją długość spoczynkowa
d) zastosowanie diagramu długość- napięcie mięśnia do ruchów w stawie
- w normalnych warunkach wywołanie ruchu odzwierciedla tylko najwyższa, najbardziej skuteczna część krzywej
- w przypadku mięśni jednostawowych jego wychylenie jest ograniczone do zakresu na jaki pozwala staw
- dla optymalnego efektu mięsień powinien ulec wydłużeniu, zanim dokona skurczu; jest to b. ważne przy wyborze ćwiczeń dla słabych mięśni, które w ich krótkim zakresie wychylenia mogą nie być zdolne do wyprodukowania napięcia, ale mogą reagować jeśli zostaną wydłużone
- mięśnie wielostawowe mają większe możliwości wychyleń niż mięśnie jednostawowe, co może narażać mięsień na rozciąganie poza granice bezpieczeństwa
Działanie mięśnia przez ścięgno
- bierne napięcie bez towarzyszącego skurczu mięśni (rozciągnięcie elementów elastycznych) może wywołać ruchy stawów jeśli mięsień jest wydłużony nad dwoma lub więcej stawami równocześnie.
- uważa się , że jest to działanie ścięgien mięśni, np. w przypadku zgięcia nadgarstka pod wpływem ciężaru ręki, palce automatycznie prostują się bez skurczu ich prostowników Uszkodzenie mięśni dwustawowych przez ich bierne rozciąganie
- normalne, nieporażone mięśnie tylne uda ulegają rozciągnięciu nie stwarzając oporu dla ruchu tylko do pewnego punktu a ból nie pozwala na wydłużenie które spowodowałoby ich uszkodzenie; mięśnie osłabione porażeniem mogą ulec uszkodzeniu jeśli zostaną silnie rozciągnięte ponad dwoma stawami równocześnie, dlatego każdy fizjoterapeuta powinien wiedzieć, że takie mięśnie muszą być szczególnie chronione przed nadmiernym rozciągnięciem
Czynnościowe korzyści mięśni wielostawowych
- są one aktywowane w ruchach wymagających wydłużenia mięśni nad jednym stawem, podczas gdy ruch odbywa się w innym stawie- w tych warunkach zachowują one korzystną długość przez większą część zakresu i szybkość ich skracania jest mniejsza niż mięśni jednostanowych
Skurcz izotoniczny
- w warunkach zwykłej aktywności występuje rzadko
- polega na utrzymaniu stałego napięcia mięśnia podczas jego skurczu
- w warunkach naturalnych nie istnieje, prawidłowo należy stosować w terminologii skurcz skracający i wydłużający
Wpływ szybkości skurczu na napięcie mięśnia
- podczas skurczu izometrycznego mimo szybkości skracania=0 rozwija się pewne napięcie (Po)
- gdy szybkość skracania mięśnia wzrasta (+V1 + V2) napięcie PI i P2 rozwijane przez mięsień zmniejsza się, natomiast gdy mięsień jest rozciągany (stawia opór siłom rozciągającym) napięcie najpierw wzrasta wraz ze wzrost szybkości rozciągania, a potem poziom napięcia stabilizuje się
Zasady rządzące szybkością skracania się (lub wydłużania) mięśnia i maksymalnego napięcia mięśnia:
- skurcze izometryczne mają wyższe wartości napięcia niż skurcze skracające
- wzrost szybkości skracania powoduje zmniejszanie się napięcia
- w czasie skurczu wydłużającego mięsień może wytworzyć większe napięcie niż podczas skurczów izometrycznych lub skracających
- do pewnego momentu wzrostu szybkości rozciągania mięśnia wzrasta jego napięcie