CCF20110310005

•    zasad doboru i montażu urządzeń chroniących instalacje i urządzenia przed bezpośrednim oddziaływaniem części prądu piorunowego oraz wszelkiego rodzaju przepięciami,

•    wymagań kompatybilności elektromagnetycznej instalacji elektrycznej i linii przesyłu sygnałów.

Tabela 3. Przykładowe zestawienie norm określających zasady ochrony odgromowej różnorodnych obiektów

Zakres tematyczny	Zestawienie norm
Ochrona obiektów telekomunikacyjnych	ITU-T Recommendation K.20. (02/00) Resistibility of telecommunication equipment installed in a telecommunication centre to overvoltages and overcurrents. ITU-T Recommendation K.27. (05/96) Bonding configurations and earthing inside a telecommunication building. ITU-T Recommendation K.40. (10/96); Protection against interference: Protection against LEMP in telecommunications centers.
Linie telekomunikacyjne	PN-EN 61663-1:2002 (U), Ochrona odgromowa - Linie telekomunikacyjne -Część 1: Instalacje światłowodowe PN-EN 61663-2:2002 (U) Ochrona odgromowa - Unie telekomunikacyjne -Część 2: Linie wykonywane przewodami metalowymi
Stacje i linie elektroenergetyczne	PN-E-05115:2002, Instalacje elektroenergetyczne prądu przemiennego o napięciu wyższym do 1000V (przedstawiono metody ochrony od bezpośrednich uderzeń pioruna). IEEE Std. 998-1996, IEEE Guide for Direct Lightning Stroke Shielding of Substation. IEEE Std. 1410TM-2004, IEEEE Guide for lmproving the Lightning Perforrmance of Electric Power Overhead Distribution Lines.
Elektrownie wiatrowe	IEC TR 61400-24:2002, Wind turbinę generator Systems -Part 24: Lightning protection. IEC 88/117/CD: 1999, Wind turbinę generator systems -Part 24. Lightning protection for wind turbinę.
Niewielkie obiekty pływające	ISO 10134: Smali craft- Electrical devices - Lightning protection. 1993.03.01 Standard and Recommendation Practices for Smali Craft. Standard E-4, Lightning Protection. American Boat and Yacht Council,. Fire Protection Standard for Motor Craft - NFPA 302, 14. National Fire Protection Association
Elektrownie atomowe	KTA 2206 Auslegung von Kernkraftwerken gegen Blitzeinwirkungen

10

Podręcznik

2. ZAGROŻENIE PIORUNOWE

Bezpośrednie uderzenie piorunu w obiekt budowlany pozbawiony urządzeń piorunochron-nych może spowodować:

•    powstanie pożaru,

•    uszkodzenie pokryć dachowych , wybicie szyb oraz uszkodzenie ścian,

•    zniszczenie instalacji elektrycznej i telekomunikacyjnej wewnątrz obiektu (zniszczenie wszelkiego rodzaju przewodów, gniazd, aparatów elektrycznych),

•    zniszczenie wszelkiego rodzaju urządzeń elektrycznych i elektronicznych zainstalowanych w obiekcie.

Rozpływający się prąd piorunowy może również być niebezpieczny dla ludzi przebywających wewnątrz lub w sąsiedztwie obiektu budowlanego.

2.1. Prądy piorunowe wyładowań doziemnych

Analizując zagrożenie występujące podczas bezpośredniego wyładowania piorunowego w obiekt należy uwzględnić możliwość oddziaływania prądu piorunowego na przewodzące elementy urządzenia piorunochronnego, instalacje elektryczne oraz systemy przesyłu sygnałów. W takich przypadkach ocena zagrożenia piorunowego urządzeń i systemów wymaga określenia kształtów prądów piorunowych pierwszego oraz kolejnych głównych wyładowań doziemnych. Zalecane przez normy ochrony odgromowej wartości podstawowych parametrów charakteryzujących kształty prądów piorunowych zestawiono w tabeli 4.

Tabela 4. Wartości podstawowych parametrów charakteryzujących kształty prądów piorunowych wyładowań doziemnych [N-42]

Składowa wyładowania	Poziom ochrony	Wartości podstawowych parametrów charakteryzujących prąd piorunowy
		Wartość szczytowa	Stromość narastania kA/ps*	Kształt	Całkowity ładunek C **	Ładunek impulsowy C ***	Energia właściwa kJ/si
Pierwsza składowa	1	200kA	20	10/350	300	100	10 000
	II	150kA	15		225	75	5 600
	II i IV	100kA	10		150	50	2 500
Kolejne składowe	1	50kA	200	0,25/100	-	—	...
	II	37,5kA	150		-	...	...
	III i IV	25kA	100		-	...	...
Długotrwała składowa prądu	1	400A	-	Czas trwania 0,5 s	200	-	--
	II	300A	-		150	-	--
	III i IV	200A	-		100	-	--

* średnia stromość narastania prądu piorunowego.

** ładunek całkowity - suma ładunku krótkotrwałego i ładunku składowej długotrwałej prądu.

*** ponieważ zasadnicza część całkowitego ładunku jest zawarta w pierwszym udarze to uznaje się, że podane wartości zawierają ładunek wszystkich udarów krótkotrwałych.

Równanie matematyczne opisujące przebiegi czasowe pierwszego i kolejnych wyładowań doziemnych [N-42] ma postać:

11

Zeszyt 11