CCF20110312013

4.3. Zasady ochrony odgromowej urządzeń umieszczonych na dachach obiektów

Analizując zagrożenie występujące podczas bezpośredniego wyładowania piorunowego w obiekt budowlany należy zwrócić szczególną uwagę na możliwość bezpośredniego oddziaływania prądów piorunowych na wszelkiego rodzaju nadbudówki, urządzenia i instalacje na dachu tego obiektu. Podstawowe zasady ochrony przed tego rodzaju zagrożeniem zawarto w normach ochrony odgromowej [N-40], w których stwierdzono, że „wszystkie nadbudówki dachowe z materiałów izolacyjnych lub przewodzących, w których pracując urządzenia elektryczne lub przetwarzające informacje powinny znajdować się w przestrzeni chronionej przez układy zwodów Jeśli powyższe zalecenia nie będą spełnione to bezpośrednie wyładowanie piorunowe w nadbudówkę może doprowadzić do zniszczenia:

•    samej nadbudówki oraz zainstalowanych wewnątrz urządzeń elektrycznych i elektronicznych,

•    urządzeń wewnątrz obiektu budowlanego.

Wymaganie umieszczenia w przestrzeni chronionej nie dotyczy następujących nadbudówek bez instalacji przewodzących [N-40]:

•    metalowych o wymiarach nie przekraczających 1 m wysokości i 1 m² powierzchni całkowitej,

•    nieprzewodzących nie wystających więcej niż lm nad powierzchnię tworzoną przez zwody. Ochronę przed występującym zagrożeniem można zapewnić stosując odpowiednio dobrane układy zwodów pionowych lub poziomych. Należy również zachować odpowiednie odstępy bezpieczne pomiędzy nimi a zwodami lub przewodami odprowadzającymi.

Podsumowanie zasad ochrony urządzenia na dachach obiektów budowlanych zawarto w tabeli 26.

Tabela 26. Różnorodne rozwiązania ochrony odgromowej urządzeń na dachach obiektów

Opis

Metalowe obudowy połączone z elementami urządzenia piorunochronnego. Rozwiązanie zalecane w przypadku niewielkich urządzeń, nadbudówek, które nie są połączone z instalacjami wewnątrz obiektu i nie występuje wnikanie prądu do obiektu lub wnikający prąd nie stwarza zagrożenia.

Jeśli istnieje konieczność ochrony przed bezpośrednim uderzeniem pioruna to należy zastosować do ochrony np. zwody pionowe.

urządzenie

Widok ogólny

zwód poziomy

zwód

pionowy

urządzenie

zwód poziomy

Do urządzenia dochodzą instalacje z wnętrza obiektu. Należy ograniczyć lub wyeliminować możliwość wnikania prądu piorunowego do urządzeń, a następnie do obiektu. Całkowitą ochronę zapewnia układ zwodów i umieszczenie urządzeń w przestrzeni chronionej.

W przypadku znacznej liczby urządzeń rozmieszczonych w różnych punktach dachu optymalnym rozwiązaniem może się okazać utworzenie siatki zwodów nad całą powierzchnią dachu (rys. 26).

4fl

Podręcznik ligę

Rys. 26. Ochrona odgromowa urządzeń na dachu obiektu budowlanego

Jeśli stworzenie ochrony odgromowej eliminującej bezpośrednie oddziaływanie prądu piorunowego na urządzenia instalowane na dachu obiektu jest niemożliwe do wykonania to można zastosować jedno w poniżej przedstawionych rozwiązań:

•    w instalacjach przewodzących, którymi prąd piorunowy może wpłynąć do obiektu (np. rury systemu klimatyzacji i wentylacji), należy zastosować elementy izolacyjne o długości (grubości) co najmniej dwukrotnie większej od wymaganych odstępów bezpiecznych,

•    w miejscach zbliżenia instalacji odgromowej i chronionego urządzenia lub systemu należy zastosować połączenia wyrównawcze bezpośrednie lub przy pomocy iskierników.

Kominy na dachach obiektów budowlanych mogą być:

•    łączone ze zwodami (kominy metalowe - rys. 27),

•    chronione przed bezpośrednim wyładowaniem piorunowym (zwody pionowe - rys. 27),

•    chronione przed wyładowaniem oraz bezpośrednim oddziaływaniem prądu piorunowego. W tabeli 27 zestawiono podstawowe rozwiązania ochrony odgromowej kominów znajdujących się na dachach obiektów.

Rys. 27. Przykłady ochrony odgromowej kominów na dachach krytych dachówką

W przypadku komina pieca gazowego lub olejowego sterowanego elektronicznie wskazane jest zastosowanie ochrony przed bezpośrednim oddziaływaniem prądu piorunowego.

/n

Zeszyt 11