CCF20110506019

R„ = -.

11,1*100

Rezystor stabilizujący w bazie powinien zgodnie z (7—144) mieć wartość: 1

0,09

= 6,42 « 7 zwojów

Liczba zwojów uzwojenia sterującego zgodnie z (7—143) powinna wynosić: 2-36

11,2

7.3.2. Przetwornice przeciwsobne

Przetwornice przeciwsobne realizowane są w dwu podstawowych rozwiązaniach:

—    jako przetwornice jednotransformatorowe,

—    jako przetwornice dwutransformatorowe.

7.3.2.1. Przetwornice przeciwsobne jednotransformatorowe

Przetwornice przeciwsobne jednotransformatorowe można wykonywać w jednym z trzech podanych poniżej układów:

—    ze wspólnymi emiterami (rys. 7.26),

—    ze wspólnymi kolektorami (rys. 7.27),

—    ze wspólnymi bazami (rys. 7.28).

Najczęściej stosowane są przetwornice pracujące w układzie ze wspólnym emiterem. Omówiony więc tu będzie ten właśnie układ. Podobną analizę można przeprowadzić dla dwóch pozostałych układów. Warto tu wspomnieć, że zaletą układu ze wspólnymi kolektorami jest możliwość umieszczania tranzystorów na wspólnym radiatorze. Klasyczny układ przetwornicy przeciwsobnej pokazany na rys. 7.26 składa się z transformatora i dwóch tranzystorów

Rys. 7.26. Przetwornica przeciwsobna jednotransformatorowa z połączonymi emiterami tranzystorów

Rys. 7.27. Przetwornica przeciwsobna jednotransformatorowa z po-łączonyjni kolektorami tranzystorów

Qh

Rys. 7.28. Przetwornica przeciwso-bna jednotransformatorowa z połączonymi bazami tranzystorów

przełączających. Przetwornice takie można realizować z transformatorem wchodzącym w nasycenie (najkorzystniej z rdzeniem o prostokątnej pętli histerezy) lub z transformatorem nie nasycającym się. W tym ostatnim przypadku komutacja następuje po osiągnięciu przez prąd kolektora wartości l_c = I_B ■ h_FE. Częstotliwość pracy układu jest zależna od prądu obciążenia, a wymiary gabarytowe transformatora są znacznie większe. Rozwiązanie takie nie bywa stosowane w praktyce.

W przetwornicy przedstawionej na rys. 7.26 (z transformatorem wchodzącym w nasycenie) transformator realizuje dwie podstawowe funkcje:

—    steruje tranzystorami przełączającymi, powodując generację drgań o określonej częstotliwości,

—    przenosi energię z obwodu pierwotnego do wtórnego.

W układzie tym komutacja zachodzi po osiągnięciu stanu nasycenia rdzenia.

Działanie przetwornicy jest następujące. W momencie włączenia napięcia zasilającego zaczynają płynąć prądy w kolektorach obydwu tranzystorów. Prądy te nie są równe ze względu na zawsze istniejącą pewną asymetrię układu. Przyjmijmy, że większą wartość ma prąd kolektora tranzystora Tl. Wzrost tego prądu spowoduje zaindukowanie się we wszystkich uzwojeniach napięć proporcjonalnych do liczby zwojów. Uzwojenia sterujące tranzystorów są tak nawinięte, że baza tranzystora Tl zostanie spolaryzowana napięciem dodatnim, a baza tranzystora T2 napięciem ujemnym. Wzrost napięcia sterującego tranzystora Tl powoduje wzrost jego prądu kolektora aż do wejścia tranzystora w nasycenie. Tranzystor T2 zostanie zatkany. Schemat zastępczy przetwornicy w czasie przewodzenia tranzystora przedstawiony jest na rys. 7.29. Obwód składa się

Rys. 7.29. Schemat zastępczy przetwornicy z rys. 7.26 w czasie przewodzenia tranzystora 77

267