Rys.9.11. Zależność l„ (1) i Zf(2) od rezystywności gruntu p
W projektowaniu uziemienia stacji można zakładać, że występują najprostsze przypadki, w których kable wyprowadzane z stacji tworzą tory nierozgałę-zione z jednym punktem węzłowym na końcu toru, do którego dołączony jest uziom o rezystancji Rc. Jeżeli tor ten tworzy kabel w izolacji i powłoce termoplastycznej, wzdłuż którego nie jest ułożona bednarka uziemiająca, to rezystancję Rk można obliczyć z zależności
Rk = ^/o,361k + R^ (9.18)
w której: 1K - długość kabla, w km; R0 - rezystancja uziemienia końca kabla znajdującego się poza stacją, w O...
Dla kabli, których długość jest równa lub przekracza wartość 10 odczytaną z prostej 1 z rysunku 9.11. należy przyjmować RK równą impedancji falowej kabla Zf odczytanej z prostej 2 z rysunku 9.11. Dla kabli o długości mniejszej od 10 można przyjmować RK = R0 (wartość zawyżona).
9.7. Obliczanie największych spodziewanych napięć dotykowych rażeniowych w instalacjach elektroenergetycznych
Ze względu na trudności jakie sprawia obliczanie napięć rażeniowych w wielu punktach terenu obiektu elektroenergetycznego (np. stacji) przyjęło się w praktyce projektowej obliczać te napięcia tylko w tych punktach, w których spodziewane wartości napięć rażeniowych są największe. Analiza teoretyczna potwierdzona wieloletnimi doświadczeniami wykazała, że największego napięcia rażeniowego dotykowego UT należy spodziewać się w środku narożnego oczka kraty uziomowej.
Fakt, że w większości przypadków w środku narożnego oczka kraty nie ma urządzeń elektrycznych, a więc nie może wystąpić napięcie dotykowe, nie jest
94
Podręcznik irspe
brany pod uwagę. Obliczenie napięcia rażeniowego dotykowego w tym miejscu stwarza bowiem pewien „zapas bezpieczeństwa” pozwalający wyeliminować ewentualne niebezpieczeństwa związane z błędami obliczeń.
Oznaczając napięcie dotykowe w środku narożnego oczka kraty U0 (napięcie oczkowe) największe napięcie dotykowe rażeniowe można obliczyć z zależności:
1000
1000 + l,5p
(9.19)
Napięcie oczkowe Uo oblicza się ze wzoru
U„ = plEKiKm (9.20)
w którym: p - rezystywność gruntu, w m; IE - prąd uziomowy, obliczony z wzoru (9.21), w A; Ki - współczynnik uwzględniający zagęszczenie kraty, obliczony z wzoru (9.22); Km - współczynnik uwzględniający głębokość pogrążenia kraty i wpływ innych elementów uziomu znajdujących się poza oczkiem narożnym kraty, obliczony z wzoru (9.24); L - obliczeniowa długość elementów układu uziomowego, obliczona wg wzoru (9.36), w m.
Ib
(9.21)
Re
w którym: UE - napięcie uziomowe wg (18), RE - rezystancja uziomu stacyjnego wg (14).
(9.22)
Ki = 0,656 +0,172n
gdzie: n - liczba elementów poziomych kraty uziomowej równoległych do jej dłuższego boku (element to uziom poziomy stanowiący jedną prostą), obliczony z wzoru (31).
L = L\ - dla uziomu kratowego bez elementów pionowych;
L = Li + 1,15 L2 - dla uziomu kratowego z elementami pionowymi,
z których przynajmniej część jest umieszczona na obwodzie kraty L = Li + L2 - dla uziomu kratowego z elementami pionowymi poza
obwodem kraty (9.23)
gdzie: Li - całkowita długość poziomych elementów kraty uziomowej, w m.; L2 - całkowita długość elementów pionowych, w m.
Km =
2n
ln(
a2 (a + 2t)2 t
16td
8ad
(9.24)
gdzie: d - średnica elementów poziomych, w m.; t - głębokość pogrążenia kraty uziomowej, w m.; a - odległość między równoległymi elementami kraty równoległymi dla jej dłuższego boku, w m.; n - jak we wzorze (31); Ku - współczynnik uwzględniający wpływ elementów pionowych na wartość Km., obliczony ze wzoru (30); K, - współczynnik uwzględniający wpływ głębokości pogrążenia kraty uziomowej na wartość współczynnika Km., obliczony ze wzoru (30).
95
Zeszyt 12