100
6. Wzorcowy roztwór roboczy nadmanganianu potasowego (jak w p. 7.14.1).
7. Wodorotlenek sodowy (w pastylkach).
Wykonanie oznaczenia
Odmierzyć do kolby stożkowej 100 cm'3 badanej wody i dodać 1 cm"3 mieszaniny kwasów (2). Następnie na każde 200 mg chlorków dodać 1 cm'3 roztworu azotanu rtęciowego (3) i po wymieszaniu zawartości kolby dodać kolejno następujące odczynniki (mieszając ciecz po dodaniu każdego z nich): 1 cm'3 roztworu AgNO^ (4), 4 cm"3 mieszaniny kwasów (2), 6 pastylek NaOH (7) i około 1 g nadsiarczanu amonowego (5). W celu utlenienia manganu podgrzewa się próbkę do temperatury 343 K (70 *C), następnie przelewa zawartość kolby do cylindra Nesslera (1) i oznacza mangan, jak podano w p. 7.14.1.
Obliczanie wyników (jak w p. 7.14.1)
7.13. Związki azotu (amoniak, azotyny, azotany)
Związki azotu zawarte w wodach naturalnych mogą być pochodzenia organicznego (jak produkty biochemicznego rozkładu białek roślinnych i zwierzęcych) lub pochodzenia mineralnego, tj. mogą one pochodzić z gleby nawożonej nawozami sztucznymi (np. azotan amonowy (NH^NOj), siarczan amonowy (NH^SO^) i innymi, ze ścieków przemysłowych, a niekiedy też z atmosfery zawierającej tlenki azotu (po wyładowaniach atmosferycznych).
W wodach podziemnych amoniak może powstać na skutek redukcji azotanów i azotynów przez siarkowodór, piryty, a w wodach bagiennych przez związki humusowe. W związku z tym wody pochodzące z tych źródeł, oprócz dużych ilości związków żelaza lub związków humusowych, zawierają na ogół też znaczne ilości amoniaku pochodzenia nieorganicznego. W wyniku biochemicznego rozkładu białek przez drobnoustroje powstaje amoniak.
Procesowi temu podlegają nie tylko ciała białkowe, ale także niektóre składniki moczu, jak mocznik, kwas moczowy i kwas hipurowy. Składniki te dostają się do wody powierzchniowej ze ściakami gospodarczymi.
W wodach naturalnych kation amonowy NH^ jest stosunkowo nietrwały i pod wpływem czynników chemicznych i biochemicznych przechodzi w inne postacie związków azotu (NO^, N0j lub N2). Przy dostatecznej ilości tlenu rozpuszczonego w wodzie wydzielający się amoniak może być utleniany do kwasu azotawego wskutek działania bakterii Nitrosomonas. Proces utleniania amoniaku do kwasu azotawego można w formie uproszczonej przedstawić za pomocą sumarycznego równania:
NH3 + | °2 = ^2 + H2° (154)
W warunkach aerobowych proces nitryfikacji amoniaku nie zatrzymuje się na tym etapie, ponieważ pod wpływem działania innych bakterii (z rodzaju Nitrobacter) kwas azotawy utlenia się do kwasu azotowego:
HN02 + | 02 = HN03 (155)
Azotany są więc końcowym produktem złożonego procesu biochemicznego utleniania substancji organicznych zawierających azot.