CCF20130221062

lego określana siła krytyczna jest minimalna V j„. Wyniki obliczeń porównujemy z rezultatami doświadczenia rysując obliczony zarys linii poślizgu na tle linii poślizgu określonej eksperymentalnie oraz porównując teoretyczną i eksperymentalną siłę krytyczną (rys. 12.8).

Oznaczanie powierzchni właściwej i przybliżonego składu mineralnego metodą sorpcji pary wodnej

1. WSTĘP

Specyficzne właściwości gruntów mineralnych, takie jak spoistość i plastycz ność, są wynikiem wzajemnego oddziaływania mineralnej fazy stałej i wodnej fazy ciekłej. Intensywność tych zjawisk zależy od wielkości międzyfazowej powierzcli ni granicznej, czyli powierzchni cząstek szkieletu dostępnej dla wody. Zjawiska le mają istotny wpływ na strukturę, ściśliwość i wytrzymałość oraz możliwość wzmocnienia za pomocą odpowiednich środków fizycznych i chemicznych (l/w stabilizacja gruntów).

Powierzchnią właściwą gruntu nazywamy wielkość powierzchni cząstek mim ralnych odniesioną do jednostki masy suchego gruntu (szkieletu). Parametr len wyrażany jest zwykle w metrach kwadratowych na kilogram.

W gruntach spoistych (złożonych głównie z minerałów ilastych) wielkość po wierzchni właściwej zależy od składu mineralnego. Istnieją dwie podstawowe jed nostki strukturalne minerałów ilastych: pakiet czworościanów tlenowo-krzc mowych (tetraedrów) i pakiet ośmiościanów glinowo-magnezowo-tlenowo-wodo rotlenowych (oktaedrów). Sieć krystaliczna poszczególnych minerałów ilastych zbudowana jest zasadniczo z różnych połączeń takich warstw podstawowych. W kaolinicie, o którym mówimy, że tworzy strukturę typu 1:1 jedna warstwa czworościanów łączy się z jedną warstwą ośmiościanów. W minerałach o strukturze 1:2 (np. montmorylonit lub illit) jedna warstwa oktaedrów łączy się z dwiema warstwami tetraedrów. Cząstka minerału ilastego jest płaskim tworem będącym połączeniem pewnej liczby takich podstawowych pakietów. Ze względu na niedobór ładunków dodatnich w sieci krystalicznej, płaska powierzchnia minę rału ilastego posiada niezrównoważony ładunek ujemny. Jego istnienie powoduje deformację struktury wody w pewnej odległości od takiej powierzchni i tworzenie warstwy wody silnie związanej. Ponadto z płaskimi powierzchniami krystalitów może zostać powiązana w sposób nietrwały pewna liczba kationów metali pochodzących z roztworu porowego (w polskich warunkach są to najczęściej kationy wapnia Ca²⁺). Maksymalna ilość takich kationów stanowi ważną charakterystykę fizyko-chemiczną minerału. Jej wartość waha się od ok. 2 - 10 mval/g w kaolinicie do ok. 80- 120 mval/g w montmorylonicie.