- wpływ na gospodarkę wodną i elektrolitową, „
- na wydzielanie enzymów trawiennych, y
- na motorykę przewodu pokarmowego,
- na wchłanianie,
- na trofikę ścian,
- na sekrecję endokrynna^ (kalcytonina, insulina, glukagon i inne hormony przewodu pokarmowego),
- na czynność układu sercowo-naczyniowego.
2. Cholecystokinina (CCK) - powstaje w dwunastnicy, kurczy pęcherzyk żółciowy, stymuluje sekrecję amylazy trzustkowej Rodzina sekretynowa
1. Sekretyna — połipeptyd pobudzający trzustkę do stymulacji sekrecji wodorowęglanów z sokiem trzustkowym
2. Glukagon - antagonista insuliny produkowany przez komórki a, jest peptydem, uwalnia glukozę z glikogenu wątrobowego oraz wzmaga wydalanie przez nerki jonów nieorganicznych.
3. GIP (żołądkowy peptyd hamujący) - wzmaga sekrecję insuliny i hamuje wydzielanie soku żołądkowego
4. VIP (wazoaktywny peptyd jelitowy) - pobudza wydzielanie wodorowęglanów z sokiem żołądkowym
Hormony trzustki:
1. Somatostatyna — syntetyzowany jest w komórkach D wysp trzustkowych w postaci prohormonu, który wykazuje również biologiczne właściwości, znajduje się ponadto również w podwzgórzu (hamuje sekrecję GH) i innych tkankach p. pok. Hamuje on wydzielanie innych hormonów wysp trzustkowych, zmniejsza sekrecję gastryny, HC1, enzymów trawiennych trzustki. Ponadto zmniejsa.ketozę wywołaną brakiem insuliny prawdopodobnie poprzez zablokowanie sekrecji glukagonu.
2. Polinentyd trzustkowy - 36aa wytwarzany przez komórki F wysp trzustkowych. Czynność nieznana- może wpływać na zawartość glikogenu w wątrobie i sekrecję soków żolądkowo-jelitowych.
3. Glukagon
Glukagon jest polipeptydem jednołańcuchowym złożonym z 29 reszt aminokwasowych. Jest wytwarzany przez komórki a wysepek. Langerhansa. W odróżnieniu od insuliny, sekwencja aminokwasowa glukagonu jest jednakowa u wszystkich ssaków. Glukagon jest syntetyzowany w postaci wielkocząsteczkowego prekursora, z którego drogą serii reakcji proteolitycznych uwalnia się glukagon. Należy do grupy, która wraz z (adrenaliną, .kortyzolem i hormonem wzrostuyest określana jako hormony przeciwregulacyjne. Działają bowiem przeciwstawnie do insuliny. Najważniejszym z tych efektów jest'wzrost stężenia glukozy w płynach pozakomórkowych. Glukagon zwiększa dopływ glukozy do krwi poprzez aktywację głikogenolizy i glukoneogenezy w wątrobie.
Pobudzanie sekrecji glukagonu. Komórki a odpowiadają na różne bodźce, które sygnalizują aktualną łub potencjalną hipoglikemię, a szczególnie na niskie stężenie glukozy we krwi. Obniżenie stężenia glukozy w osoczu jest głównym sygnałem do uwalniania glukagonu. W ciągu nocnej łub przewlekającej się przerwy między posiłkami stężenie glukozy maleje, co jest sygnałem do wydzielania glukagonu przez komórki a. Podwyższone stężenie glukagonu zapobiega hipoglikemii. Sekre-cja glukagonu zmniejsza się szczególnie znacząco w następstwie podwyższenia stężenia cukru we krwi oraz wzrostu stężenia insuliny. Sytuacja taka następuje po posiłku bogatym w węglowodany.
Aminokwasy pochodzące z rozpadu białek pokarmowych pobudzają wydzielanie zarówno glukagonu, jak i insuliny. Glukagon efektywnie zapobiega hipoglikemii, która pojawiłaby się w następstwie zwiększonego wydzielania insuliny po posiłku zawierającym białka.
Podwyższone stężenie krążącej adrenaliny pochodzącej z rdzenia nadnerczy lub