CCI00004

WSTĘP

W programie studiów prawniczych w Polsce, w porównaniu z innymi państwami europejskimi, problematyka dotycząca ustrojów państw obcych nie była nigdy szerzej rozbudowana. Stąd znajomość zagadnień ustrojowych ujmowanych w aspekcie historycznym przeważała nad wiedzą, jaką absolwent wynosił z uczelni o współczesnych ustrojach państwowych. Do wszechstronnego wykształcenia prawniczego i pogłębienia kultury politycznej słuchaczy niezbędne było poszerzenie ich wiedzy o systemach politycznoustrojowych.

Wyraźną zmianę pod tym względem przyniosła reforma studiów przeprowadzona w latach siedemdziesiątych. W wyniku jej wprowadzenia pojawiły się dwa odrębne przedmioty z tej dziedziny, prowadzone w formie konwersatoriów. Jeden z nich dotyczył ustrojów państw kapitalistycznych, a drugi ustrojów państw socjalistycznych.

Wprowadzenie tych zmian zrodziło zapotrzebowanie na pomoce dydaktyczne dla studentów. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, ówczesny kierów-nik Zakładu Prawa Państwowego UMCS prof. dr Andrzej Burda wraz z zespołem współpracowników opracował i udostępnił skrypt pt. Współczesne ustroje państw kapitalistycznych, wydany przez UMCS. Skrypt ten miał dwa wydania: w roku 1983 i 1985.

Całkowite wyczerpanie obydwu nakładów zrodziło potrzebę przygotowania podręcznika. Nie brano pod uwagę możliwości nowego wydania dotychczasowego skryptu, a to z kilku powodów. Po pierwsze, od czasu podjęcia prac zmierzających do pierwszego wydania upłynęło ponad 10 lat (wydanie z roku 1985 stanowiło przedruk bez żadnych zmian tekstu z roku 1983), w tym zaś czasie zaszło w świecie wiele zmian, praktyka ustrojowa różnych państw uległa wy-datnemu wzbogaceniu, ujawniła też nowe zjawiska i tendencje, nastąpiło zjednoczenie Niemiec i inne ważne wydarzenia. Nie pozwalały one na to, by dawny tekst mógł się ostać bez uzupełnień i koniecznych uaktualnień. Po drugie, w omawianym czasie dokonały się w Europie istotne zmiany - dotyczyły one nie tylko ustrojów państw centralnej i wschodniej Europy, ale i innych. Upadek komunizmu, zmiany, jakie dokonały się w Polsce i krajach sąsiednich, objęły nie tylko sferę stosunków społecznych, politycznych i ekonomicznych, ale znalazły wyraz także w innych dziedzinach. Nie można było zatem ograniczyć się do przedruku dawnego tekstu bez dokonania rewizji ocen i opinii. Wymagało to krytycznego przeglądu tekstu, wprowadzenia koniecznych uzupełnień. Po trzecie. tak istotnych zmian nie mógł się podjąć zespół w dawnym składzie, bowiem uległ zdekompletowaniu. W marcu 1987 roku zmarł prof. dr Andrzej Burda, crganizator Katedry Prawa Państwowego UMCS, związany z tą uczelnią od

7