państw-członków.15 Skład liczbowy Rady Związkowej konstytucja uzależnia od liczby głosów przysługujących danemu krajowi, ta zaś jest zależna od liczby zamieszkującej go ludności. Zgodnie z ust. 2 art. 51 każdy kraj posiada co najmniej trzy głosy, kraje liczące ponad dwa miliony mieszkańców dysponują 4 głosami, powyżej 6 milionów - 5, a powyżej 7 milionów - 6 głosami. Do roku 1990 w skład Bundesratu wchodziło 41 przedstawicieli rządów krajowych i 4 reprezentantów Berlina Zachodniego; po zjednoczeniu Bundesrat liczy 68 członków.
Rada Związkowa nie jest organem kadencyjnym - jej skład zależy od zmiany rządów krajowych, a o jej obliczu partyjno-politycznym decydują wyniki wyborów do parlamentów krajowych. Wybory w poszczególnych krajach odbywają się w różnym czasie i każdorazowy rząd krajowy, wyłoniony w wyniku wyborów, wyznacza swych kandydatów do Bundesratu i może ich w każdym czasie odwołać. Obowiązuje zasada incompatibilitas członkostwa w Bundestagu i Bundesracie. Deputowany Bundesratu nie może piastować stanowiska w Rządzie Związkowym.
Członkowie Bundesratu są związani instrukcjami własnych rządów i głosują stosownie do uchwał swych gabinetów, a nie według własnego przekonania. Dlatego też każde ważniejsze obrady Bundesratu poprzedzane są posiedzeniami rządów krajowych, na których zapadają uchwały w sprawie stanowiska, jakie mają reprezentować delegaci rządów w Bundesracie i określające sposób głosowania. Głosy kraju trzeba oddawać jednolicie. Reprezentacja krajowa, która nie odda swych głosów w sposób jednolity, traci je.
Nominalnie Bundesrat jest organem krajów i jako taki zajmuje kluczową pozycję w federalnej strukturze RFN. Zgodnie ze swą pozycją powinien służyć interesom krajów, być gwarantem uprawnień przyznanych im w ustawie zasadniczej, przeciwdziałać tendencjom unitarystycznym i centralistycznym silnie występującym w republice.
W praktyce Bundesrat, będący odzwierciedleniem federalnej struktury państwa i przede wszystkim stanowiska rządów krajowych, jest także, chociaż w mniejszym niż Bundestag stopniu, rzecznikiem partii lub koalicji partyjnych. Mimo że w Radzie Związkowej nie istnieją frakcje partyjne, członkowie Bundesratu będący rzecznikami swych rządów są też rzecznikami większości parlamentarnych czy partii, które te rządy wyłoniły i sprawują władzę na terytorium danego kraju.
Reprezentacja interesu partyjnego, jej siła i intensywność w Bundesracie jest uzależniona od stopnia jednorodności politycznej parlamentów (i rządów) krajowych z parlamentem (i rządem) federalnym. W przypadku jednolitości politycznej, istniejącej do r. 1969 w czasie sprawowania rządów przez CDU/CSU, która posiadała też przewagę w rządach krajowych, może co najwy-
15 Wykazuje tu pewne podobieństwo do bismarckowskiej Rady Rzeszy, z tym że obecny układ sił w Bundesracie w przeciwieństwie do bismarckowskiego wyklucza hegemonię jakiegoś kraju.
116