CCI20100209003

^{J c} \ W jaki sposób wyodrębnia się frakcję alkaloidową? Jakich substancji używamy do alkalizacji? Czym się kierujemy w ich wyborze?

Ekstrakcje alkaloidów z surowców przeprowadza się rozpuszczalnikami organicznymi, najczęściej chloroform (eter, benzen, aceton, etanol, heksan) ze środowiska alkalicznego. Można tez przeprowadzić ja woda zakwaszona kwasami mineralnymi lub organicznymi.

Rozdrobniony surowiec alkalizuje się najczęściej amoniakiem, który przeprowadza alkaloidy z soli w wolne zasady, nie tworząc przy tym w przeciwieństwie do KOH mydeł z tłuszczami obecnymi w surowcu.

Sposób alkalizowania i czas ekstrakcji surowca zależy od:

-    rodzaju surowca i jego budowy (liście, korzenie, nasiona)

-    zdolności przenikania rozpuszczalnika przez tkanki

-    stopnia rozpuszczalności alkaloidów w danym rozpuszczalniku

Np. Strychni semen - alkalizuje się Na2C03, ponieważ lepiej niż amoniak przenika bielmo i powoduje sklarowanie wyciągu

Cinchonae cortex - alkaloidy połączone z kwasami garbnikowymi. Rozerwanie tych połączeń następuje po ogrzaniu surowca z rozc. HCI, H2S04 lub kwasem mrówkowym. Powstają sole alkaloidów i fenolokwasy.

V Różnice w przygotowaniu wyciągu arbutyny do analizy ilościowej w zależności od stosowanej metody.

Metody oznaczania ilościowego arbutyny:

-    oksydymetryczne - oznaczanie miareczkowe uwolnionego z glikozydu podczas hydrolizy hydrochinonu, który utlenia się do chinonu pod wpływem środków utleniających (jod, dichromian potasu)

-    polarymetryczne - bezpośrednie oznaczanie sumy glikozydów optycznie czynnych

- pośrednie oznaczanie cukru uzyskanego po hydrolizie glikozydów Do oznaczeń polarymetrycznych wyciąg musi być jasny, klarowny, oczyszczony z innych substancji optycznie czynnych. Do ekstrakcji używa się bezwodnego acetonu, który nie rozpuszcza występujących w surowcu wolnych cukrów, które SA optycznie czynne. Następnie należy oddestylować aceton do sucha, pozostałość rozpuścić w wodzie (rozpuszczenie arbutyny, chlorofil, wosk i żywice nie rozpuszczają sie). Garbniki i flawonoidy usuwa się z wodnego roztworu za pomocą octanu ołowiu

-    kolorymetryczne - oparte na barwnym reakcjach chem arbutyny z:

-    kwasem fosforomolibdenowym w srod. Alkalicznym -> niebieska barwa

-    4-aminoantypiryna w srod. Alkalicznym w obecności żelazicyjanku potasu.

Przygotowanie wyciągu: sproszkowany surowiec ekstrahuje się woda w obecności NajjłC03 (zobojętnia kwasy organiczne). Wyciąg oczyszcza się z garbników i flawonoidow za pomocą octanu ołowiu, a nadmiar ołowiu strącą się wodorofosforanem sodu.

^Olejki eteryczne - metody oznaczania (po jednym przykładzie surowca do każdej z nich).

-    Metoda I: bezpośrednie oznaczanie zawartości olejku w surowcach

Próbkę surowca umieścić w kolbie okraglodennej, zwilżyć surowiec dokładnie połowa przepisanej ilości wody, a po wymieszaniu zawartości kolby spłukać surowiec ze ścianek pozostała częścią wody. Kolbe umieścić w aparacie Derynga, napełnić odbieralnik woda i ogrzewać 3h. Po upływie 30minut od wyłączenia ogrzewania olejek sprowadzić na mikroskale i odczytać otrzymany wynik.

Np. Lavendulae flos - kwiat lawendy - Lavendula officinalis - Labiateae - Jasnotowate

-    Metoda II: pośrednie oznaczanie zawartości olejku w surowcach przy użyciu m-ksylenu

Po zwilżeniu surowca i dodaniu całej ilości wody należy do kolby dodać m-ksylen i podłączyć do aparatu Derynga. Destylować 3h. Po 30min od wyłączenia ogrzewania sprowadzić warstwę ksylenowi-olejkowa sprowadzić na mikroskale i odczytać wynik. Od wyniku odejmuje się poprawkę ksylenowi.

Np. Millefolii herba - ziele krwawnika - Achillea millefolium - Krwawnik pospolity - Compositae

-    Metoda III: pośrednie oznaczanie zawartości olejku w surowcach po hydrolizie kwasem siarkowym Destylacje prowadzi się w obecności H2S04 i m-ksylenu.

Np. Inulae radix - korzeń omanu - Inula helenium - Oman wielki - Compositae

} ..c ^^/^Glikozydy nasercowe - dlaczego do ekstrakcji używamy 50% metanolu? Narysuj wzór ogólny kardenolidu i jaJfyl&sOt P°^dai cechy charakterystyczne budowy cząsteczki.

jUzywamy metanolu 50% a nie 96%, aby substagcje balastowe się w nim nie rozpuściły (Rp. garbnila,

Wzór ogolny kardenolidu

^ldu: j(

Cechy charakterystyczne budowy: