57
4.4. Nitryfikacja
- zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura;
- z pyt niskie stężenie tlenu rozpuszczonego w komorach napowietrzania;
- niestabilny dopływ ścieków, charakteryzujący się skokowymi zmianami ładunku azotu amonowego i BZTS;
- zbecność inhibitorów, którymi są zarówno sole nieorganiczne, jak i wiele związków organicznych;
- wysokie stężenie wolnego amoniaku NH3, jak i wolnego kwasu azotowego(III)1 HN02, oędące efektem ekstremalnych wartości odczynu, temperatury i wysokich stężeń azotu amonowego N-NH4, ale również zbyt krótkiego wieku osadu lub za dużego obciążenia osadu czynnego ładunkiem zanieczyszczeń organicznych.
Wpływ temperatury na szybkość nitryfikacji jest bardzo znaczny. Zbyt niska temperatu-1 i poniżej 8-10 °C) powoduje hamowanie drugiej fazy nitryfikacji i nagromadzanie się v odpływie azotanów(III). Wpływ temperatury na szybkość nitryfikacji pokazano na
- 4.5, gdzie wyraźnie widać wzrost szybkości nitryfikacji wraz ze wzrostem temperatury : 'idu czynnego. Jednocześnie widać, że ścieki koksownicze mogą być dobrym przykładem -cieków przemysłowych zawierających substancje hamujące nitryfikację, gdyż szybkość zitryfikacji jest zdecydowanie mniejsza niż w przypadku ścieków miejskich.
Podobny efekt, do tego, jaki wywiera spadek temperatury na przebieg nitryfikacji, bserwuje się przy zbyt niskim stężeniu tlenu rozpuszczonego w komorze napowietrzania rb za krótkim wieku osadu czynnego. Najpierw obserwuje się brak przyrostu stężenia rzotanów(V) i jednoczesne nagromadzanie się azotanów(III) w odpływie. Dalsze pogardzanie się warunków prowadzi do całkowitego zaniku nitryfikacji. W przypadku ścieków przemysłowych, w których składzie obecne są związki hamujące nitryfikację lub wysokie 'tężenia związków amonowych, w celu zapewnienia sprawnej nitryfikacji wymagany jest wiek osadu dłuższy niż 8-10 dni. Przykładem może być zależność między sprawnością nitryfikacji a wiekiem osadu dla ścieków przemysłu chemii organicznej (rys. 4.6), gdzie wymagany minimalny wiek osadu wynosił 25 dni.
Lista organicznych i nieorganicznych związków mających ujemne działanie na bakterie nitryfikujące jest bardzo długa. Wyznaczono stopień inhibicji dla 115 związków organicznych. Wszystkie te substancje, z wyjątkiem nielicznych, są dużo bardziej toksyczne w stosunku do bakterii nitryfikacyjnych, niż w stosunku do heterotrofów osadu czynnego. Większość ścieków przemysłowych zawiera substancje, które same lub w mieszaninie wywołują inhibicję nitryfikacji. Dlatego konieczne jest każdorazowe wyznaczenie parametrów technologicznych nitryfikacji w odniesieniu do rzeczywistych warunków. Jednym z najistotniejszych parametrów jest szybkość nitryfikacji, która determinuje minimalny wiek osadu niezbędny dla uzyskania nitryfikacji w danych warunkach. Parametr ten wyznaczany jest za pomocą okresowych testów osadu czynnego.
Osobnym zagadnieniem jest wpływ stężenia wolnego amoniaku i wolnego kwasu ązotowego(III) na przebieg nitryfikacji. Najbardziej znane są badania Anthonisena, który określił zakres inhibicji nitryfikacji spowodowany tymi dwoma związkami azotu. Ustalił, że bakterie Nitrosomonas są bardziej odporne na działanie zarówno wolnego amoniaku,
Dawna nazwa tego kwasu to kwas azotawy (przyp. red.).