76
5. Usuwanie związków fosforu ze ścieków
niane w tej komorze. Zmniejszy to zatem dostępność LKT dla organizmów akumulu-jących polifosforany i wpłynie na obniżenie stopnia usuwania fosforu. Oceniając to zagadnienie, można przyjąć, że 1 g rozpuszczonego tlenu w komorze anaerobowej powoduje rozkład około 3 g łatwo rozkładalnego ChZT (LKT).
Temperatura nie wpływa bezpośrednio na usuwanie fosforu, jak w przypadku usuwania związków organicznych i związków azotu. Wyraźne obniżenie szybkości procesu nitryfi-kacji i denitryfikacji przy niższych temperaturach może jednak wpływać pośrednio na obniżenie szybkości procesu biologicznej defosfatacji przez wzrost ilości azotanów(V) w komorze beztlenowej. Najnowsze badania dowiodły, że spadek temperatury może również obniżać szybkość poboru fosforu w strefie tlenowej. Zjawisko to będzie stanowić problem tylko w oczyszczalniach wysokoobciążonych, które zostały zaprojektowane jedynie dla usuwania związków organicznych i fosforu.
Obserwacje praktyczne wskazują, że wiek osadu odgrywa mniejszą rolę niż wynika to z przewidywań teoretycznych. Fakt ten można wytłumaczyć niską wartością współczynnika endogennego rozkładu organizmów mających zdolność do akumulacji polifosforanów (~ 0,05 1/d) w przeciwieństwie dla zwykłych organizmów heterotroficznych (~ 0,24 1/d). Oznacza to, że przy dłuższym wieku osadu Acinetobacter będą miały większy udział w osadzie czynnym, co zwiększy w nim również zawartość fosforanów(V). Zebrane doświadczenia wykazują, że wysoki poziom usunięcia fosforu można uzyskać przy wieku osadu od 3 do 60 d. Przy dłuższych wartościach wieku osadu nie można wykluczyć wystąpienia pewnej formy krystalizacji fosforanów w komórce, co zwiększa stabilność procesu.
Nie są znane substancje toksyczne hamujące proces biologicznego usuwania fosforu. Wynika to z faktu, że przypadki inhibicji tego procesu są niezmiernie rzadko spotykane w normalnych warunkach eksploatacyjnych. W literaturze jest opisany jeden przykład dotyczący oczyszczalni, w której oczyszczano ścieki z rzeźni. Ustalono, że strumień ścieków zakłócający proces pochodził z boksów dla zwierząt, jednak nie zidentyfikowano substancji inhibitującej. Substancja ta była wystarczająco toksyczna do zatrzymania procesu pobierania octanów w strefie beztlenowej, nie zakłócała jednak procesu nitryfikacji. Nie zaobserwowano zakłóceń przy oczyszczaniu ścieków bytowo-gospodarczych, poza przypadkami, gdy występowała jednocześnie inhibicja procesu nitryfikacji.
Ze względu na mechanizm biologicznej defosfatacji istnieje niebezpieczeństwo wtórnego uwalniania fosforanów(V) do fazy ciekłej z osadu czynnego przetrzymywanego w warunkach beztlenowych poza komorą anaerobową. Dotyczyć to może osadu czynnego zgro-