CCI2014052816

25.6 Anomery monosacharydów; mutarotacja 955

nie osiąga stałą wartość +52,6°. Skręcalność właściwa roztworu a-anomeru spada od +112,2° do +52,6°, a skręcalność właściwa /l-anomeru wzrasta od +18,7° do + 52,6°. To zjawisko, znane jako mutarotacja, wynika z powolnego przekształcania się czystych anomerów a i (3 w mieszaninę równowagową o składzie 36:64.

Mutarotacja przebiega przez odwracalne otwarcie pierścienia każdego z anomerów do otwartołańcuchowego aldehydu, a następnie zachodzi ponowne zamknięcie pierścienia. To równowagowanie jest powolne przy pH obojętnym, ale jest ono przyspieszane (katalizowane) zarówno przez kwas, jak i przez zasadę.

Ćwiczenie praktyczne 25.4

Narysuj /3-L-glukopiranozę w jej najtrwalszej konformacji krzesłowej.

STRATEGIA Najłatwiej chyba będzie zacząć od narysowania konformacji krzesłowej /3-D-glukopirano-zy. Następnie narysuj jej odbicie lustrzane przez zmianę konfiguracji każdej pozycji pierścienia i dokonaj „przekrętu” pierścienia, by osiągnąć najtrwalszą konformację. Zauważ, że grupa —CH₂OH w enancjomerze L znajduje się po dolnej stronie pierścienia.

CH,OH

Rozwiązanie

/3-D-glukopiranoza

OH

/3-L-glukopiranoza

PROBLEM 25.13 Mieszanina równowagowa D-fruktozy zawiera 70% /3-piranozy, 2% a-piranozy, 23% /3-fu-ranozy i 5% a-furanozy. Narysuj wszystkie cztery anomery.

PROBLEM 25.14 Narysuj /3-D-galaktopiranozę i /3-D-mannopiranozę w ich najtrwalszych konformacjach krzesłowych. Oznacz każdy podstawnik jako aksjalny lub ekwatorialny. Który z tych sacha-rydów uznasz za bardziej trwały?

Problem 25.15

Narysuj (3-L-galaktopiranozę w jej najtrwalszej konformacji krzesłowej i oznacz podstawniki jako aksjalne lub ekwatorialne.

PROBLEM 25.16 Ustal, jaki monosacharyd przedstawiony jest na ilustracji, podaj jego pełną nazwę i narysuj w projekcji Fischera jego formę otwartołańcuchową.