Chemia26

. \l koili iii i Idiolr •,,) | u li u i spala|U >li    ii . i u • > ind llnsi i llosl.n

C/.oiiego llciill do ('( ), i wody lub do ('< ) b.ąd < l wod\

Polecenia kontrolne

I. Uzupełnij poniższą tabelkę (przerysuj albo odpowiedz ustnie), podaj.n

równania przykładowych	reakcji lub zaznaczając, >	ce reakcja nie zacliot
Rodzaj reakcji	Alkohole	Fenole
reakcja z zasadą sodową
reakcja z bromowodorem
eliminacja wody za pomocą Al203

2. Zapisz wzory strukturalne oraz podaj nazwy wszystkich alkoholi o w/< • rze sumarycznym C₅H₁₂0. Określ rzędowość wszystkich tych alkoholi

3. Podaj nazwy systematyczne poniższych związków:

c) H₂C= ch—ch₂ —oh

4.    Zapisz wzory strukturalne związków o nazwach:

a)    /^-nitrofenol,

b)    2,2,4,4-tetrametylopentan-l-ol.

5.    Podaj, w jaki sposób można odróżnić fenol od naftalenu.

6.    Uszereguj podane związki zgodnie z ich rosnącą rozpuszczalności ! w wodzie: butan-l-ol, metanol, bromoetan. Uzasadnij odpowiedź /;i pomocą analizy struktury cząsteczek.

7.    Dokończ i zbilansuj równania reakcji:

b)    CH₃ —CH₂ —CH, —OH + Na —*

c)    CH₃— CH₂OH + HI —

8.    2,05 g pewnego alkoholu jednowodorotlenowego przereagowaio z s<> dcm, wydzielając 0,499 dnr¹ wodoru w warunkach normalnych. Oblicz masę molową tego alkoholu.

9.    Podziel podane związki na takie, które podczas rozpuszczania ich w wodzie zmieniają jej odczyn na kwasowy, zasadowy lub nie zmienia ją odczynu: fenol, glicerol, fenolan sodu, etanolan potasu, metanol pirokatechol.

ID W piubowkni h |)l /.i‘i In > ' ,s 1111‘> • 11 / \ .' • i. i -• I i gliruol nu l.uml i li

i ml każdy w i 11 n i* | | m il"... I ‘i • |........ 11.1111 ii lotności I yt li /win kmv

na j ha ul/ii'| lotny < >1 .1 al .u, /■■.u .1 III /.wiązek I pi uli:/.as lo/.pus/ i/ania w wodzie spowodow.il al w a ./i nir lozlworu, naloniiasl zwia /,i’k II stworzył / wodorotlenkiem micdzi(ll) klarowny granalowy związek. Określ: a) na/wy związków I, II, III;

h) któryż podanych związków będzie reagował z wodorotlenkiem sodu.

Reakcje alkoholi i fenoli

I. Alkohole

1 Otrzymywanie

a)    addycja wody do alkenu:

R—CH=CH₂ + H.O R—CH—CH,

I

OH

gdzie R to podstawnik alifatyczny lub aromatyczny, na przykład: H₃C—CH=CH_: + H₂0    H,C—CH—CH,

OH

(zgodnie z regułą Markownikowa).

b)    substytucja chlorowcopochodnych:

R—CH₂—CH₂ + KOH — R—CH₂—CH, + KX

X    OH

gdzie R to podstawnik alifatyczny lub aromatyczny, a X to chlorowiec (Cl, Br, I), na przykład:

CH,—CHo + KOH — CH,—CH₂ + KJBr

'I    I

Br    OH

c)    metody specyficzne:

katalizator

- dla metanolu: CO + 2 H₂ —» CH₃OH

drożdże

dla etanolu: C₆H₁₂0₆ —► 2 C₂H₅OH + 2 C0₂ ' Reakcje

a) tworzenie alkoholanów w reakcji z sodem lub potasem:

2 R—OH + 2 Na —* 2 R—ONa + H₂

na przykład:

. 2CII, ONa+ 11

2 CII Oli f 2 Na