choroszy3

43

Obrabiarki sterowane numerycznie mogą być łączone w elastyczne systemy obróbkowe, które znajdują zastosowanie w powtarzalnej produkcji małoseryjnej i seryjnej do obróbki przedmiotów różniących się kształtem i wymiarami, lecz technologicznie podobnych.

Możność zapewnienia wymagań dotyczących dokładności wymiarów i jakości powierzchni obrabianego przedmiotu jest podstawowym kryterium wyboru obrabiarki. Należy przy tym unikać takich obrabiarek, które mogą zapewniać dokładności znacznie większe od wymaganych. Obrabiarki bardzo dokładne są bowiem drogie, a ich eksploatacja kosztowna, należy więc je użytkować zgodnie z przeznaczeniem.

Dalsza analiza parku maszynowego powinna zmierzać do takiego wyboru obrabiarek, który zapewni jak najmniejszy koszt obróbki. Tylko w szczególnych przypadkach, gdy w grę wchodzą takie względy, jak obronność kraju, wąskie gardła w produkcji czy potrzeby dużych i ważnych inwestycji, stosuje się kryterium wydajności.

Z licznych metod obliczania kosztu jednostki wyrobu metoda oparta na wzorze:

5 p

w którym: K_w - koszt jednostki wyrobu, K_s - koszt jednorazowego przygotowania produkcji do serii, s - liczba przedmiotów w serii, K_p - koszt powtarzalny dla każdej partii produkcyjnej, p - liczba przedmiotów w partii, Kj - stały koszt jednostkowy niezależny od liczebności serii lub partii.

Koszt K,. przygotowania produkcji określonego przedmiotu jest jednorazowy dla całej serii i obejmuje koszty opracowania technologicznego, oprzyrządowania i zaprogramowania obróbki (krzywki, taśmy dziurkowane itp.).

Koszt K_p jest powtarzalny i występuje przy każdej uruchamianej partii produkcyjnej, a obejmuje przede wszystkim koszty związane z przestawieniem produkcji na obrabiarce.

Koszt Kj stały dla jednego przedmiotu, obejmuje koszt materiału, płace, amortyzację, remonty i konserwację, energię, a także koszty kontroli, braków i poprawek oraz koszty ogólne zarządzania, płac urlopowych i świątecznych, wydatków socjalnych, podatków itp.

Wartość wymienionych składników kosztu jednostki wyrobu jest różna dla różnych rodzajów obrabiarek. Koszty K_s i K_p są większe dla automatów sterowanych krzywkami niż dla automatów sterowanych numerycznie czy tokarek rewolwerowych. W miarę jednak wzrostu liczebności serii i partii produkcyjnej (gdy rosną wartości s oraz p) maleją składniki kosztu wyrobu KJs i KJp, a na koszt K_w wpływają przede wszystkim czynniki ujęte w koszcie Kj, tj. koszt maszynogodziny (duży np. dla automatów sterowanych numerycznie ze względu na dużą amortyzację), liczba godzin pracy maszyny w roku oraz liczba obrabiarek obsługiwanych przez jednego pracownika.

Graficznym obrazem danych obliczeń są krzywe przedstawiające zmiany kosztu jednostki wyrobu w funkcji liczebności serii. Na rysunku 2.31 przedstawiono przykłado-