44
wo orientacyjne zakresy ekonomicznego produkowania przedmiotów toczonych na re-wolwerówkach, automatach sterowanych numerycznie, automatach sterowanych sekwencyjnie i automatach sterowanych krzywkami.
Do analizy wyboru obrabiarki pod względem najmniejszego kosztu jednostki wyrobu mogą być pomocne również opublikowane w literaturze technicznej wyniki prac z tego zakresu. Na przykład w odniesieniu do przedmiotów przedstawionych na rysunku 2.32 graniczne wartości liczb przedmiotów w partii, przy których opłaca się zamie-
Rys. 2.31. Wykres poglądowy zakresów ekonomicznych serii produkcyjnych dla różnych obrabiarek do części toczonych
niać tokarki kłowe czy uchwytowe rewolwerowymi, rewolwerowe - automatami jednowrzecionowymi, a te ostatnie wiełowrzecionowymi, zebrano w tabeli 2.1.
Należy podkreślić, że na wartości podane w tabeli 2.1 istotny wpływ wywiera średnica przedmiotu obrabianego. Na rysunku 2.33 przedstawiono zakresy ekonomicznego stosowania różnych rodzai tokarek w zależności od średnicy materiału wejściowego w postaci pręta. Z rysunku tego wynika, że w miarę wzrostu średnicy tego pręta maleje liczba przedmiotów obrabianych, przy której ekonomiczne będzie zastosowanie wysoko wydajnych i drogich obrabiarek.
Przeprowadzenie rachunku ekonomicznego jest niezbędne również w razie rozstrzygania celowości zakupu drogich obrabiarek sterowanych numerycznie (OSN) do obróbki przedmiotów o stosunkowo prostej konstrukcji. W porównaniu z obrabiarkami konwencjonalnymi są one bardziej wydajne i zapewniają najczęściej większą dokładność obróbki. Należy przy tym uwzględnić na korzyść obrabiarki SN możliwość zmniejszenia zapotrzebowania zakładu na deficytowych pracowników o wysokich kwalifikacjach. Ceny ich jednak mogą być 7-krotnie, a w przypadku centrów obróbkowych nawet 20-krotnie większe [113]. Rozszerzeniu zakresu opłacalności stosowania OSN sprzyja praca takiej obrabiarki na co najmniej dwie zmiany, dobra organizacja serwisu jej wytwórcy