W zależności od wielkości obszarów kryształu o zaburzonej budowie rozróżnia się defekty:
- punktowe
- linowe
- powierzchniowe
Defekty punktowe - charakteryzują się niewielkimi wymiarami we wszystkich kierunkach krystalograficznych i należą do nich:
• wakansy - puste miejsca w węzłach sieci krystalicznej
• atomy w położeniu międzywęzłowym
• atomy w położeniu różno węzłowym
Defekty punktowe powodują odkształcenia sieci krystalicznej, wywołując tzw. kontrakcję lub ekspansję. Wraz ze wzrostem temperatury wzrasta liczba wakansów.
Rozróżnia się defekt Schotky’ego typowy dla metali technicznych oraz defekt Frenkla -występujący w strukturze metali alkalicznych.
Występowanie w strukturze krystalicznej metali defektów Schotky’ego stwarza dogodne warunki dla procesów dyfuzji, polegających na przemieszczaniu się atomu w krysztale. Ponieważ liczba defektów punktowych zwiększa się wraz ze wzrostem temperatury, procesy dyfuzyjne przebiegają łatwiej w kryształach o wyższej temperaturze.
Defekty liniowe - do defektów liniowych zalicza się dyslokacje krawędziowe i śrubowe.
Dyslokację krawędziową stwarza krawędź dodatkowej płaszczyzny atomowej zwanej ekstrapłaszczyzną, wprowadzonej między płaszczyzny sieciowe o prawidłowej budowie krystalicznej.
Dyslokacja śrubowa powstaje na skutek przemieszczania się jednej części kryształu w płaszczyźnie poślizgu względem drugiej równoległej do osi zwanej linią dyslokacji śrubowej.
Dyslokacje leżące w tzw. „płaszczyznach poślizgu” (płaszczyznach poślizgu najczęściej wypełnionych atomami) mogą przemieszczać się w krysztale pod wpływem naprężeń statycznych.
Ruch dyslokacji krawędziowej odbywa się w kierunku zgodnym z kierunkiem wektora Burgersa.
8