CCF20130221004

c.    Omnly piaszczyste mają zdolność filtracyjną w zależności od wielkości ziaren mniejszą luli większą, natomiast przepuszczalność iłów jest znikoma.

d.    (irunty ilaste, jeżeli nie znajdują się w stanie płynnym wykazują w miarę wysychania coraz większą przyczepność wzajemną między cząstkami, czyli spójność.

2.2. Oznaczanie rodzaju i nazwy gruntów spoistych

Rozróżnia się cztery rodzaje gruntów spoistych: mało spoiste, średnio spoiste, spoiste zwięzłe i bardzo spoiste. Każdy rodzaj obejmuje trzy grunty o różnej zawartości frakcji piaskowej: grunty piaszczyste (grupa I), pośrednie (grupa II) i pylaste (grupa III). Istnieją dwie metody oznaczania rodzaju gruntu: próba wa-łeczkowania i próba rozmakania, oraz jedna metoda oznaczania zawartości frakcji piaskowej: próba rozcierania w wodzie. Rodzaj i nazwę gruntu określamy na podstawie zestawienia wyników próby wałeczkowania (i ewentualnie rozmakania) z wynikiem próby rozcierania w wodzie. Należy w tym celu użyć tabeli 1.1. Każdy rodzaj gruntu jest w niej reprezentowany przez jeden poziom (wiersz), natomiast kolumny 3, 4 i 5 odpowiadają trzem wspomnianym grupom zawartości frakcji piaskowej. Nazwę danego gruntu odczytujemy na skrzyżowaniu odpowiedniego wiersza i kolumny.

2.2.1.    Próba wałeczkowania

Z przeznaczonej do badań grudki gruntu bez frakcji kamienistej i żwirowej, należy uformować kulkę o średnicy 7 mm. Kulkę należy położyć na wyprostowanej dłoni i nasadą drugiej dłoni wałeczkować grunt nieznacznie uciskając.

Wałeczkować należy z szybkością około 2 obrotów na sekundę aż do otrzymania wałeczka o średnicy około 3 mm. Jeżeli wałeczek nie wykazuje uszkodzeń, należy ugnieść go i ponownie uformować kulkę oraz powtórzyć wałeczkowanie. Czynność tę należy powtarzać tak długo, aż wałeczek po uzyskaniu średnicy 3 mm wykazuje spękania, rozwarstwienia lub rozsypuje się. Rodzaj uszkodzeń oraz wygląd wałeczka według kolumny 6 w tabeli 1.1 określa rodzaj gruntu.

Próbę wałeczkowania należy przeprowadzić przynajmniej na dwóch próbkach (kulkach), a w przypadku wyraźnej niezgodności wyników - dodatkowo na trzeciej próbce.

2.2.2.    Próba rozcierania gruntu w wodzie

Grudkę gruntu przeznaczonego do badań należy rozcierać między dwoma palcami zanurzonymi w wodzie. Jeżeli podczas wykonywania próby pozostaje pomię-Izy palcami dużo ziaren piasku - grunt należy zaliczyć do grupy I, jeżeli wyczuwa ńę tylko pojedyncze ziarna - do grupy II, gdy nie pozostają ziarna piasku - do trupy III (kolumny 3 - 5 w tabeli 1.1).

('ccliy ro/po/nawc/c gruntów spoistych

Ko \ y Im	l/.llj gruntu Vskażnik tyczności /,,	Kod/.aje i nazwy gruntów w zależności od zawartości frakcji piaskowej			Wyniki badania
	aiwnrtość icji iłowej/-	Grupa 1 grunty piaszczyste	Grupa II grunty pośrednie	Grupa III grunty pylastc	Próba wałeczkowania	Próba rozmakania
Rodzaje i nazwy gruntów w zależności od wyniku prób wałeczkowania lub rozmakania	Mato spoisty a)    !p < 0,05 fi < 5 % b) Ip = 0,05 -0,10 / = 5-10%	piasek glinia sty	pył piasz czysty	pył	kulka rozpłaszcza się lub rozsypuje: grunt nie daje się wałeczkować	grudka rozmaka natychmiast
		piasek glinia sty	pył piasz czysty	pył	wałeczek rozwarstwia się podłużnie	grudka rozmaka w czasie od 0,5 do 5 minut
	Średnio spoisty IP= 0,10 -0,20 /= 10-20%	glina piasz czysta	glina	glina pylasta	od początku do końca wałeczkowania wałeczek bez połysku: wałeczek pęka poprzecznie	grudka rozmaka w czasie od 5 do 60 minut
	Zwięzło-spoisty Ip = 0,20 - 0,30 fi = 20 - 30%	glina piasz czysta zwięzła	glina zwięzła	glina pylasta zwięzła	wałeczek początkowo bez połysku, przy końcu wałeczkowania z połyskiem, pęka poprzecznie	grudka rozmaka w czasie od 1 do 24 godzin
	Bardzo spoisty Ip > 0,30 fi> 30%	ił piasz czysty	ił	ił pylasty	kulka i wałeczek od początku z połyskiem	grudka rozmaka w czasie dłuższym niż jedna doba

2.2.3. Próba rozmakania

Z przeznaczonego do badań gruntu należy pobrać grudkę o średnicy 10^- 15 mm i wysuszyć do stałej masy w temperaturze 105 -*• 110°C. Tak przygotowaną grudkę należy umieścić na siatce o wymiarach boków oczek kwadratowych 5 mm i zanurzyć całkowicie w wodzie. Czas rozmakania grudki mierzy się od chwili zanurzenia w wodzie do chwili jej przeniknięcia przez siatkę w wyniku rozmoknięcia.

13