choroszy0

fierskie wykonują ruch obrotowy ustalony według osi obrotu wrzeciona przez osadzenie ich:

a)    na dwóch kłach umieszczonych w końcówce wrzeciona i w tulei konika; powierzchniami ustalającymi są wówczas nakiełki w trzpieniach,

b)    w stożkowym gnieździe końcówki wrzeciona bez podparcia lub z podparciem kłem konika; elementem ustalającym jest wówczas chwyt stożkowy korpusu uchwytu, a elementem podporowym - kieł konika,

c)    na zewnętrznych powierzchniach końcówki wrzeciona „bezpośrednio” lub za pomocą tarczy zabierakowej.

Na konstrukcję elementów ustalających uchwytu w znacznej mierze wpływa kształt zakończenia wrzeciona. Najczęściej używane końcówki wrzeciona tokarek pokazano na rysunku 5.112. Końcówka walcowa z gwintem, służącym do mocowania uchwytu (rys. 5.112a), nie zapewnia dużej dokładności ustalenia promieniowego ze względu na luz między końcówką a otworem centrującym uchwytu. Końcówka stożkowa natomiast (rys. 5.112b) jest rozwiązaniem droższym, ale za to dokładniej ustala uchwyt w kierunku promieniowym.

Rys. 5.112. Zakończenia wrzecion tokarek (dwa rozwiązania)

Aby nie ograniczać zakresu zastosowania uchwytu do jednego kształtu i wymiaru końcówki wrzeciona (rys. 5.113a), ustalamy uchwyty za pomocą tarczy zabierakowej (rys. 6.113b). Tarcze takie są znormalizowane i powinny być na wyposażeniu każdej tokarki. Z jednej strony ma ona otwór dopasowany do końcówki wrzeciona danej obrabiarki, a z drugiej pogłębienie o wymiarze DH7 słu-

b

Q    1

1

Rys. 5.113. Ustalenie i mocowanie uchwytu na końcówce wrzeciona: a) bezpośrednie: 1 - tarcza uchwytu, 2 - końcówka wrzeciona, b) za pośrednictwem tarczy zabierakowej z wkładką centrującą 1 - tarcza zabierakowa, 2 - wkładka centrująca, 3 - uchwyt