190
Zakażenia grzybicze u zwierząt
W badaniu post mortem stwierdza się ogniska grzybicze we wszystkich narządach, osteolizę kości długich, dyskospondylozę. W kanale rdzenia kręgowego mogą być obecne złogi zawierające strzępki grzybni. Ostatnio opisuje się przypadki występowania aspergiłozy u psów pozornie zdrowych, u których nie obserwowano występowania czynników sprzyjających zakażeniu, poza ewentualnie zwiększoną ekspozycją na dużą liczbę zarodników. Sprawą dyskusyjną pozostaje więc kwestia, czy w środowisku zaczynają się pojawiać szczepy Aspergillus o wyjątkowej zjadliwości, czy też u zakażonych psów klinicznie nie manifestowały się czynniki sprzyjające na przykład drastycznemu spadkowi odporności. U kotów aspergiloza na ogół manifestuje się dopiero w postaci rozsianej, przebiegającej gwałtownie, a rokowanie jest niepomyślne.
Duże emocje w literaturze naukowej wzbudza też ostatnio tak zwany sick building syndrom, czyli zjawisko „chorych budynków”. Zaobserwowano, że szczególnie w budynkach o zamkniętej cyrkulacji powietrza wyposażonych w klimatyzację lub w budynkach starych, zawilgoconych, lub stojących na podmokłych terenach odnotowuje się gorsze samopoczucie ludzi manifestujące się ciągłym zmęczeniem, bólami głowy, większą podatnością na choroby zakaźne i występowaniem alergii. Zjawisko to jest łączone ze wzmożoną kolonizacją ścian, przewodów wentylacyjnych lub podłóg w tych budynkach przez różne drobnoustroje, a szczególnie grzyby pleśniowe produkujące olbrzymią liczbę zarodników (fot. 97). Niektóre z tych grzybów należą do potencjalnie toksynotwórczych, to znaczy produkujących wtórne metabolity - mikotok-syny, które mogą być też obecne bądź w samych zarodnikach, bądź w postaci mikroaerozolu w powietrzu. Długotrwała ekspozycja na działanie mikotoksyn generalnie sprzyja szeroko pojętej immunosupresji i procesom nowotworowym. Opisywano już wiele przypadków alergii, a także chorób systemowych, w tym i grzybic związanych z przebywaniem w zagrzybionych pomieszczeniach. Wydaję się, że psy jako zwierzęta towarzyszące człowiekowi poddawane są podobnym zagrożeniom środowiskowym jak ludzie.
Większość badań epidemiologicznych dotyczy przypadków aspergiłozy u ludzi, gdzie wyróżnia się trzy główne postacie choroby: reakcja alergiczna u ludzi chorych na astmę (alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna), kolonizacja i wzrost w uszkodzeniach płuc (np. w wyniku gruźlicy czy ropnia płuc), które uległy wyleczeniu z pozostawieniem jamy, w zatokach nosowych lub w przewodach słuchowych, gdzie obserwuje się postać zwaną grzybniakiem kropidlakowym (aspergilloma), oraz inwazyjna infekcja systemowa z zapale-