CCF20130211010

—    zmiany biochemiczne (zwiększenie ilości białka kurczliwego — miozynu, ułatwiona mobilizacja związków energetycznych przy skurczu mięśnia),

—    lepsze zaopatrywanie w tlen,

—    zwiększenie siły mięśni,

—    zwiększenie odporności na zmęczenie.

Zmiany w narządach wewnętrznych

1.    Układ krążenia:

—    powiększenie masy mięśniowej serca i jego ciężaru względnego,

—    powiększenie pojemności skurczowej serca: w spoczynku z 50—70 ml u osób niewytrenowanych na 100—120 ml u zawodników; w pracy z 160 ml u osób niewytrenowanych na 200—220 ml u zawodników,

—    zwiększenie pojemności minutowej serca w spoczynku: 3—5/min do 6/min u niewytrenowanych, 25/min u zawodników niewytrenowanych, 35—40/min u zawodników wytrenowanych,

—    zmniejszenie częstotliwości pracy serca przeciętnie 70—80/min, u zawodników 60/min i niżej,

—    zwiększenie ilości czerwonych krwinek, z 4,5—5 milionów u osób niewytrenowanych, do 6 mln./lmm³ u zawodników wytrenowanych,

—    zwiększenie hemoglobiny we krwi o 20—22%,

—    zwiększenie ilości tlenu (przy całkowitej ilości krwi 5 1) o 50 do 100 ml,

—    ilość cukru we krwi bez zmian 80—100 mg%, przy intensywnej pracy u osób niewytrenowanych następuje znaczne obniżenie ilości cukru, co powoduje szybkie zmęczenie; u zawodników zmiany te są minimalne,

—    szybki powrót do normy po wysiłku (typowa frekwencja ciśnienia, tętna, minutowej pojemności serca itp.) [541.

2.    Układ oddychania:

—    wzrost pojemności życiowej płuc z 3,5—4,0 1 u osób niewytrenowanych do 5,0 i 6,0 1 u zawodników,

—    zwiększenie różnicy obwodu klatki piersiowej przy maksymalnym wdechu i wydechu z 5—7 na 9—15 cm,

—    pogłębianie oddychania i zwalnianie rytmu oddechowego,

—    zmniejszenie ilości oddechów na 1 min z 15—20 u osób niewytrenowanych na 6—8 u wyczynowców,

—    zwiększenie minutowej wentylacji przy pracy odpowiadającej 30—40 ilości oddechów z 50—70 1 u osób niewytrenowanych na 120—150 1 u wyczynowców.

Inne zmiany w organizmie

1.    Wzrost zapasu glikogenu w wątrobie.

2.    Polepszenie przemiany węglowodanów, białek i tłuszczów.

3.    Powiększenie się zapasów energetycznych, lepsza możliwość ich wykorzystania i uzupełnienia.

4.    Mniejszy ubytek ciężaru ciała w czasie meczu: 3—5 kg u zawodników niewytrenowanych, 1—3 u zawodników wytrenowanych (podobne proporcje występują w czasie treningu).

5.    Mniejszy ubytek potu u zawodników wytrenowanych [54].

:t. IORMA ZAWODNIKA, ZMĘCZENIE, PRZETRENOWANIE I WYPOCZYNEK

Przyjmuje się, że osiągnięcie wysokiej formy zawodnika zależy od szeregu czynników, zaliczamy do nich:

a)    sprawność ogólną,

b)    sprawność specjalną,

c)    umiejętności techniczne,

d)    umiejętności taktyczne,

0)    przygotowanie kondycyjne,

f)    doświadczenie (rutyna),

g)    sprawność psychiczną,

h)    wiadomości z zakresu teorii,

1)    poziom moralny i cechy wolicjonalne,

j)    doskonalenie wydolności organizmu,

k)    kształtowanie osobowości,

l)    odpowiednie warunki trenowania i procesu odnowy,

m)    fachową opiekę trenerską i inne.

Wszystkie te elementy kształtowane w racjonalny i harmonijny .posób przyczyniają się do budowania formy sportowej. Określenie forma sportowa rozumiemy zatem jako „przygotowanie do wysokiego stopnia wydolności organizmu, umożliwiające n iąganie wysokich wyników sportowych” [44],

Budowanie formy zawodnika to praca bardzo skomplikowana. Bierze w niej udział nie tylko sam zawodnik, ale przede wszystkim trener, współuczestniczą lekarz, działacze i pracownicy nauki, umiejętnie nią kierujący. Kształtowanie formy sportowej zależy ponadto od indywidualnych właściwości zawodników, higienicznego trybu życia oraz wielu innych elementów.

Wiadomo, że każdemu wysiłkowi fizycznemu i psychicznemu towarzyszy zmęczenie. I. Malarecki określa je jako stan obniżonej zdolności do pracy, powstały w następstwie wykonywania jednorazowych wysiłków fizycznych [27].